ΜΟΣΧΟΣ Α. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Εξειδικευθείς στη μέθοδο Ilizarov
Τηλέφωνο επικοινωνίας : 2316 008 908
Οδηγός Υγείας (V 4.2)
Περιεχόμενα
- Εισαγωγή
- Άθληση
- Οδηγός
- Διατροφή
- Εισαγωγή
- Οδηγός
- Καθαρισμός
- Εισαγωγή
- Οδηγός
4. Ψυχοσυναισθηματική βελτίωση
- Χαίρομαι τη ζωή
Eισαγωγή
Στον παρακάτω οδηγό θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να παραμείνουμε υγιείς ή να επανακτήσουμε την υγεία μας, αν την έχουμε χάσει.
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η σωστή διατροφή και η άσκηση είναι βασικοί παράγοντες υγείας (άσχετα αν την γνώση αυτή την κάνουμε και πράξη) αλλά είναι μόνο αυτοί;
Τι άλλο επηρεάζει την υγεία μας που μπορούμε να το ελέγξουμε και να το βελτιώσουμε;
Αν προσπαθήσουμε να ταξινομήσουμε όλους τους πιθανούς παράγοντες που είτε βλάπτουν είτε ωφελούν την υγεία μας, μπορούμε να καταλήξουμε σε 4 γενικές κατηγορίες: Βιοχημικοί παράγοντες (πχ διατροφή - είτε ωφέλιμη είτε βλαπτική, τοξίνες, βότανα κτλ. που επηρεάζουν κυρίως τη βιοχημεία του σώματος), Μηχανικοί παράγοντες (πχ Άθληση, σωστή στάση, ατυχήματα κτλ. που επηρεάζουν την μηχανική του σώματος), Ηλεκτρομαγνητικοί (πχ έκθεση σε ακτινοβολία είτε ωφέλιμη όπως ο ήλιος είτε βλαπτική όπως το σήμα του κινητού μας, που επιδρούν στο σώμα μέσω της φωτοχημείας) και Συναισθηματικοί (Θετικά η αρνητικά συναισθήματα, άγχος ή ηρεμία κτλ. που επηρεάζουν την ψυχολογία μας).
Παρακάτω αναλυτικός οδηγός βελτίωσης όλων των παραπάνω παραγόντων υγείας, ενώ εδώ επεξήγηση του μηχανισμού με τον οποίο οι παράγοντες αυτοί αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με το σώμα μας και είτε οδηγούν σε ασθένειες (πλεόνασμα αρνητικών), είτε αποκαθιστούν την υγεία μας (πλεόνασμα θετικών).
Φυσικά είναι δύσκολο για τον καθένα να εφαρμόσει όλα τα παρακάτω βήματα (ειδικά αν μένει σε πόλη), αλλά όσα περισσότερα μπορέσει να διορθώσει τόσο καλύτερα (π.χ βελτίωση στάσης, έναρξη γυμναστικής, βελτίωση διατροφής, αύξηση έκθεσης στον ήλιο και στη γη, ρύθμιση βιολογικού ρολογιού, βελτίωση ψυχολογίας κτλ.).
1. Μηχανική βελτίωση (Σωστή στάση, κίνηση-γυμναστική, χαλάρωση)
Η μηχανική επιβάρυνση του σώματος εξαρτάται κυρίως από τη στάση μας.
Υπάρχουν στάσεις ελάχιστης και στάσεις μέγιστης μηχανικής επιβάρυνσης (πχ για τους σπονδύλους: ύπτια θέση έναντι όρθιας θέσης έναντι σκυψίματος - δίπλα και εδώ). Σχεδόν καμία στάση η κίνηση δεν είναι επιβαρυντική αν γίνει για λίγο και περιστασιακά. Όταν όμως μένουμε παρατεταμένα στην ίδια θέση (πχ καθιστοί η σκυμμένοι), και η θέση είναι μηχανικά επιβαρυντική, η άθροιση της καταπόνησης σε βάθος χρόνου προκαλεί έντάση, αλλαγή στη μηχανική του σώματος, φθορές και προβλήματα.
Επιπλέον η κίνηση/γυμναστική είναι απαραίτητη για την υγεία
καθώς ενεργοποιεί και ενισχύει τόσο το μυοσκελετικό όσο και το
κυκλοφορικό, αναπνευστικό, ανοσοποιητικό κτλ (πχ εδώ).
Έχει φανεί ότι και 15 μόνο λεπτά χαλαρού περπατήματος την ημέρα μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου από έμφραγμα στο μισό, ενώ 25 λεπτά τη μέρα προσθέτουν περίπου 7 χρόνια στη ζωή μας.
Αν η καθημερινότητα μας δεν περιλαμβάνει επαρκή κίνηση (πχ καθιστική εργασία),
η γυμναστική (διατάσεις και αεροβική η ενδυνάμωση) είναι απλά απαραίτητη.
Βήματα:
Αθλούμαι: Αθλουμαι καθημερινά ή όσο συχνά μπορώ κινητοποιώντας όλες μου τις αρθρώσεις (όχι μόνο περπάτημα, αλλά διατάσεις και ασκήσεις για όλο το σώμα, π.χ. ψηλά τα χέρια, στροφή στα ισχία κτλ.). Καλές μορφές άθλησης είναι το Pilates, η ορθοσωμική γυμναστική και το κολύμπι (περισσότερα στον Οδηγό άθλησης).
Αποφεύγω την παρατεταμένη ακινησία - κάνω συχνά διαλείμματα στην εργασία μου (διακοπή μοτίβου) και κάνω ήπιες διατάσεις και κινητοποίηση όλου του σώματος.
Ευθυγραμμίζομαι: Ακολουθώ τις οδηγίες σωστής στάσης από τα παρακάτω βίντεο ώστε να επιβαρύνω όσο γίνεται λιγότερο το σώμα μου όταν κάθομαι, στέκομαι, σκύβω κτλ:
-
Κάθομαι σωστά με την πλάτη ευθειά και τους ώμους πίσω. Βοηθάει πολύ η σφήνα καθίσματος η το να κάθομαι στο μπροστά μέρος της καρέκλας. Ρυθμίζω το ύψος της οθόνης του υπολογιστή (λίγο κάτω από το επίπεδο των ματιών) και το ύψος της καρέκλας (με τους ώμους χαλαρούς οι αγκώνες να είναι στο ύψος του γραφείου).
-
Στέκομαι σωστά με το σώμα ευθυγραμμισμένο (σαν να με τραβάει σχοινί από την κορυφή του κεφαλιού) και τους ώμους πίσω. Η λεκάνη να γέρνει λίγο μπροστά και το βάρος σώματος μου να πέφτει στις φτέρνες. Πολύ σημαντικό το κατάλληλο παπούτσι.
3. Κρατώ τα χέρια μου σε σωστή θέση με τους ώμους πίσω και τις παλάμες να κοιτάνε μπροστά, οχι πίσω.
4. Σκύβω σωστά με την πλάτη ευθεία, λυγίζοντας μόνο τα γόνατα και τους γοφούς. Δέν καμπουριάζω σκύβοντας!
5. Βαδίζω σωστά με τον κορμό ευθεία αλλά χαλαρό χωρίς σφίξιμο, τα χέρια να κινούνται ελεύθερα με τη βάδιση και τα πόδια να πατάνε στην ευθεία και μαλακά όπως όταν βαδίζουμε ξυπόλυτοι (οχι με την πτέρνα).
7. Κοιμάμαι σωστά σε λεπτό και σκληρό στρώμα με σωστά ρυθμισμένο μαξιλάρι (λεπτό για ύπτια θέση και υψωμένο με πετσέτες στη μία άκρη για την πλάγια θέση). Ξαπλώνω κάνοντας ήπια έλξη στον κορμό.
9. Διορθώνω τη στάση της γλώσσας μου. Μαθαίνω να κρατώ όλη τη γλώσσα στο πάνω μέρος του στόματος (υπερώα) και να ασκεί πίεση προς τα πάνω.
Για τον ύπνο, πέρα απο τις οδηγίες του βίντεο, αν έχω δυνατότητα, ανυψώνω το πάνω μέρος του κρεβατιού μου 10-15 εκ (inclined bed therapy), καθώς βοηθά στην κυκλοφορία του αίματος και βελτιώνει πολλά προβλήματα (φλεβική ανεπάρκεια, στομαχικά προβλήματα κ.α.).
Για βελτίωση της ευθυγράμμισης, επιπλέον της σωστής στάσης, αποφεύγω την μονόπλευρη χρήση του σώματος μου. Αν πχ κουβαλώ τσάντα, την αλλάζω συχνά πλευρά. Αν κάθομαι σταυροπόδι αλλάζω συχνά πλευρά/πόδι. Ιδανικά δεν κάνω τίποτε μονόπλευρα (πχ βουρτσίζω τα δόντια μου εναλλάξ με δεξί/αριστερό χέρι, κοιμάμαι και από τις δύο πλευρές κτλ). Κάνω όποτε μπορώ τις ασκήσεις ευθυγράμμισης σώματος.
Ακόμη διορθώνω τις μηχανικές ανισορροπίες μου και αποβάλλω το συσσωρευμένο στρες με συνεδρίες χειροπρακτικής, χαλαρωτικού, ήπιου μασάζ (επιλέγω χαλαρωτικό, όχι έντονο πρόγραμμα), ρεφλεξολογίας, σιάτσου κτλ. Μόνος μου στο σπίτι μπορώ να κάνω μυοπεριτοναϊκή μάλαξη ακολουθώντας αυτές τις οδηγίες.
Αν κάνω χειροπρακτική, προτιμώ τις ''low force'' τεχνικές όπως KST, PRRT, DNFT κ.α.
Δεν χρησιμοποιώ νάρθηκες και υποστηρικτικά υλικά, όπως ανατομικούς πάτους παπουτσιών, γιατί επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία και μηχανική του σώματος.
Αν έχω ή είχα στο παρελθόν σιδεράκια στα δόντια (ή μερική οδοντοστοιχία) και κυρίως αν έχω ενοχλήσεις στη γνάθο (πόνο, κλικ κτλ) χρησιμοποιώ νάρθηκα νυκτός (εξισορρόπησης TMJ - πχ ΜYOSA TMJ), καθώς οι ασύμμετρες δυνάμεις στους μασητήρες μύες προκαλούν αντανακλαστικά ασύμμετρη τάση στους αυχενικούς μύες και επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία της σπονδυλικής στήλης.
2. Βιοχημική βελτίωση (Σωστή διατροφή, αποτοξίνωση).
Το πόσο σημαντική είναι η διατροφή καθώς και ο ρόλος των τοξινών/αποτοξίνωση για την υγεία και την ασθένεια είναι γνωστά. Ωστόσο υπάρχουν πολλές και αντικρουόμενες απόψεις αναφορικά με την ιδανική διατροφή (φυτοφαγία, ωμοφαγία, κρεατοφαγία κτλ) και εύκολα κανείς μπερδεύεται για το τι πρέπει να κάνει, ενώ σημαντικοί παράγοντες όπως ο χρονισμός της διατροφής (το πότε και όχι το τι να τρώμε) είναι ελάχιστα γνωστοί.
Παρακάτω θα δούμε τα βασικά της σωστής διατροφής, λίγα για συμπληρώματα (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία) και οδηγίες για αποτοξίνωση και καθαρισμό του οργανισμού μας από τις πολλές τοξικές ουσίες (βαρέα μέταλλα, πρόσθετα τροφών, φάρμακα, πλαστικές ίνες) που καθημερινά συσσωρεύονται και μας επιβαρύνουν.
Βήματα:
Τρέφομαι σωστά: Αρχικά πρέπει να τονιστεί ότι είναι διαφορετική η διατροφή που χρειάζεται κάποιος υγιής (για διατήρηση υγείας) και διαφορετική ένας ασθενής (επαναφορά υγείας). Στην πρώτη περίπτωση αρκεί να κάνουμε υγιεινή διατροφή (ολόκληρες, βιολογικές τροφές, χωρίς συντηρητικά, ζάχαρη, χρώματα και ιδανικά χαμηλή σε υδατάνθρακες, αναλυτικά παρακάτω). Για θεραπεία όμως παθήσεων (παχυσαρκία, διαβήτης, καρδιοπάθεια κτλ) χρειάζεται κάτι ριζικότερο και έχει φανεί ότι πολλές δίαιτες δουλεύουν εξαιρετικά για το σκοπό αυτό.
Κάποιες είναι φυτοφαγικές (είτε ακραίες όπως η φρουτοφαγία είτε ηπιότερες όπως η αμυλοφαγία, χορτοφαγική διατροφή κτλ), και κάποιες κρεατοφαγικές (επίσης είτε ακραίες όπως Carnivore είτε ηπιότερες όπως Keto, AIP (πχ Myers) κτλ).
Όλες οι παραπάνω δίαιτες μπορεί να είναι αποτελεσματικές για θεραπεία παθήσεων και ο καθένας με δοκιμή μπορεί να βρει ποια είναι καλύτερη για τον ίδιο. Το κριτήριο είναι να δούμε σύντομα (σε 2-3 εβδομάδες) σημαντική βελτίωση στην υγεία μας. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα τους δεν οφείλεται σ’ αυτό που συνήθως διατείνονται οι εμπνευστές τους (τοξικότητα οι αντίθετων τροφών, πχ του κρέατος κατά τους φυτοφάγους η των φυτών κατά τους κρεατοφάγους) αλλά επειδή όλες έχουν κάποια η όλα τα χαρακτηριστικά που κάνουν μία διατροφή θεραπευτική - περισσότερα εδώ.
Αν και ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και πρέπει με δοκιμή να βρει ποια διατροφή είναι καλύτερη γι’ αυτόν, φαίνεται ότι για τους περισσότερους ανθρώπους καλύτερα αποτελέσματα δίνουν οι κρεατοφαγικές δίαιτες (ιδιαίτερα η καθαρή κρεατοφαγία, πχ εδώ και εδώ εντυπωσιακά θεραπευτικά αποτελέσματα) τόσο γιατί πληρούν όλα τα χαρακτηριστικά μιας θεραπευτικής δίαιτας, όσο και γιατί ο άνθρωπος ανατομικά και ιστορικά είναι κατά βάση κρεατοφάγος, Ακόμη, φαίνεται ότι ο σύγχρονος, πολλαπλά επιβαρυμένος με τοξίνες άνθρωπος έχει αναπτύξει δυσανεξίες σε τροφές που παλιότερα δεν τον ενοχλούσαν (γλουτένη, λεκτίνες, σολανίνες, οξαλικά κτλ) και που βρίσκονται κυρίως σε φυτικές τροφές. Συνεπώς εφόσον είμαστε ασθενείς (διαβητικοί, καρδιοπαθείς, αυτοάνοσες παθήσεις κτλ), ξεκινάμε μία θεραπετική δίαιτα (με προτεινόμενη πρώτη επιλογή την Carnivore και δεύτερη την AIP) και αφού θεραπευτούμε περνάμε σε μία ηπιότερη δίαιτα (πχ Ketο, διαλειματική η απλώς υγιεινή διατροφή) για συντήρηση του αποτελέσματος.
Ακόμη, σε όλες τις περιπτώσεις είναι σημαντικό να προσέξουμε το ΠΟΤΕ τρώμε πέρα από το ΤΙ τρώμε ώστε να μην απορρυθμίσουμε το βιολογικό μας ρολόι και επιβαρύνουμε το μεταβολισμό μας (περισσότερα στο επόμενο κεφάλαιο - Φωτοχημεία).
Τρώμε λοιπόν μόνο μέρα (ποτέ βράδυ - άρα λιγότερες ώρες το χειμώνα από ότι το καλοκαίρι) και τις ίδιες ώρες κάθε μέρα (και το ΣΚ) χωρίς αποκλίσεις (οι πεπτικές ορμόνες εκκρίνονται αποτελεσματικότερα όταν τα γεύματα γίνονται σταθερές ώρες) οπότε διευκολύνεται σημαντικά η πέψη και η απορρόφηση. Τρώμε πρωινό σύντομα μετά το ξύπνημα (ιδανικά μετά τις πρωινές αναπνοές και διατάσεις) και το τελευταίο γεύμα της ημέρας ιδανικά μέχρι 10 ώρες αργότερα και σίγουρα όχι μετά τη δύση του ήλιου γιατί το φαγητό δίνει σήμα ότι είναι ακόμη μέρα και μπερδεύει το βιολογικό μας ρολόι! Τέλος, το τελευταίο γεύμα της ημέρας, να απέχει τουλάχιστον 3 ώρες από την ώρα του ύπνου.
Παρακάτω οι βασικές διατροφικές επιλογές:
Υγιεινή διατροφή για όλους:
(Οδηγίες βασισμένες κυρίως στις εξαιρετικές διατροφικές οδηγίες του Dr Weston Price , σε νεότερα δεδομένα καθώς και στις οδηγίες του Dr Gundry και της Γαλλίδας Inchauspé ):
Αποφεύγω όλα τα βιομηχανικά/επεξεργασμένα, συσκευασμένα τρόφιμα (με συντηρητικά, χρώματα, γλυκαντικά κτλ).
Τρώω μόνο πλήρεις τροφές, δηλ. φρέσκα της προϊόντα εποχής και του τόπου μας (όχι εισαγόμενα, όχι εκτός εποχής) και αν υπάρχει δυνατότητα προτιμώ τα βιολογικά.
Περιορίζω όσο μπορώ τους υδατάνθρακες (ψωμί, πατάτες, ρύζι, μακαρόνια κτλ) και τρέφομαι κυρίως με υγιεινά λίπη και ζωικές πρωτείνες. Ακολουθώ όσο μπορώ τη διατροφική πυραμίδα χαμηλών υδατανθράκων.
Αντικαθιστώ τη ζάχαρη με μέλι (ελεγμένα καθαρό, όχι νοθευμένο και μικρές ποσότητες), το έτοιμο ψωμί και αρτοσκευάσματα με σπιτικό ψωμί με προζύμι, όλα τα λάδια με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης (μακρυά από Βιτάμ, Becel κτλ), αλάτι μόνο καθαρό θαλασσινό (από βιολογικά προϊόντα) και γαλακτοκομικά μόνο αιγοπρόβεια.
Μουλιάζω τα όσπρια για αρκετές ώρες πριν το μαγείρεμα (αλλάζοντας το νερό 2-3 φορές). Τρώω φρούτα και λαχανικά μόνο στην εποχή τους και τα καθαρίζω από τα τοξικά φυτοφάρμακα πριν τα καταναλώσω. Για να το κάνω, βάζω σε μία λεκάνη με νερό 1 κοφτή κουταλιά της σούπας σόδα (χωρίς αλουμίνιο, πχ αυτή) η ζεόλιθο σκόνη (πχ αυτόν), ανακατεύω, βάζω τα φρούτα-λαχανικά μέσα και τα αφήνω για 10-15 λεπτά (το διάλυμα θα τραβήξει τις τοξίνες εκτός των φρούτων). Στη συνέχεια τα ξεπλένω και τα καταναλώνω. Εναλλακτικά μπορώ να ψεκάσω με εμπορικό διάλυμα ζεολίθου όπως αυτό, να περιμένω λίγα λεπτά και να ξεπλύνω.
Όταν τρώω υδατάνθρακες (πχ ψωμί, πατάτες κτλ), ακολουθώ τις οδηγίες της Inchauspé για να αποφύγω τις αιχμές γλυκόζης στο αίμα. Για παράδειγμα αποφεύγω να φάω υδατάνθρακες με άδειο στομάχι. Ιδανικά ξεκινάω το γεύμα με σαλάτα και ακολουθεί το κυρίως πιάτο. Αν θελήσω να φάω κάτι γλυκό άλλη ώρα (πχ φρούτο το απόγευμα), καλό είναι να φάω πρώτα κάτι αλμυρό-λιπαρό (πχ λίγα αμύγδαλα η λίγο γιαούρτι). Επίσης, αμέσως μετά, καλά είναι να κινηθώ για να καταναλώσω τους υδατάνθρακες (πχ λίγο περπάτημα). Περισσότερα σχετικά εδώ.
Τρώω πολλά θαλασσινά (φρέσκα, άγρια) για το υψηλό DHA που έχουν, κρέας ελευθέρας βοσκής (κοτόπουλο, αρνί, κατσίκι) φρέσκο βούτυρο και αυγά ελευθέρας βοσκής.
Τρώω αντιοξειδωτικές τροφές (βατόμουρα, σμέουρα, σκόρδο, μπρόκολο κτλ) και τρόφιμα ζυμωμένα, με προβιοτικά (κεφίρ, παραδοσιακό αιγοπρόβειο γιαρούρτι, τουρσί χωρίς ξύδι, κρασί κτλ). Τρώω ξηρούς καρπούς αλλά αποφεύγω τα κάσιους και τα φυστίκια. Κάνω σούπα με οστά από ζώα ελευθέρας βοσκής (ζωμός οστών - bone broth).
Θεραπευτική διατροφή (Αναλυτικά ΕΔΩ).
Α. Κρεατοφαγία.
- Αυστηρή: Τρώμε μόνο κρέας-όργανα, αλάτι και νερό. Πολύ αποτελεσματική για θεραπεία χρόνιων και αυτοάνοσων παθήσεων - ίσως η πιο αποτελεσματική από όλες. Περισσότερα εδώ.
- Χαλαρή: Τρώμε ότι και στην αυστηρή + αυγά, γαλακτοκομικά (ιδανικά αιγοπρόβειο, όχι αγελαδινά), βότανα και καρυκεύματα, καφέ-τσαί.
Περισσότερα σχετικά στα κανάλια Youtube των γιατρών Shawn Baker και Anthony Chaffee
- Κετογόνος (Keto): Η διατροφή αποτελείται κυρίως απο κρέας-γαλακτοκομικά και οτιδήποτε χαμηλό σε υδατάνθρακες (μέγιστο 30-50 γρ τη μέρα). Περιλαμβάνει λαχανικά χαμηλά σε υδατάνθρακες, ζωικά και φυτικά λίπη (ανεπεξέργαστα), Ξηρούς καρπούς, σπόρους (όχι δημητριακά) και λίγα μούρα. Επίσης πολύ αποτελεσματική θεραπευτικά για πολλές παθήσεις, ακόμη και για ογκολογικούς ασθενείς.
- AIP (πχ Dr Gundry και Myers): Δίαιτες που στηρίζονται στην αποφυγή τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε λεκτίνες (όπως τα σιτηρά και τα σολανώδη) καθώς αυτά είναι η βασική αιτία υπερδιέγερσης του ανοσοποιητικού και πρόκλησης αυτοάνοσων παθήσεων (περισσότερα εδώ). Δίαιτα που επίσης δουλεύει εξαιρετικά για αυτοάνοσες παθήσεις.
Οι πιο σύνθετες (πολυφασικές) Low Carb Δίαιτες όπως η Ducan και η Atkins δεν προτείνονται ακριβώς λόγω της δυσκολίας εφαρμογής και συντήρησης τους.
Β. Χορτοφαγία:
Αυστηρές μορφές:
- Φρουφαγία: Mόνο φρούτα (ώριμα και κυρίως τροπικά) και νερό, καθώς και συμπληρώματα διατροφής (βιταμίνη Β12, ιώδιο, σελήνιο, ασβέστιο και μαγνήσιο).
- Ωμοφαγία: Μόνο ωμές τροφές (φρούτα, λαχανικά, άψητοι ξηροί καρποί και σπόροι, λάδια ψυχρής έκθλιψης, φύτρα φυτών, άβραστα αυγά-γάλα). Καλή διατροφή αλλά θέλει προσοχή στην εφαρμογή της.
Χαλαρές μορφές:
- Αμυλοφαγία: Κυρίως άμυλο (πατάτες, ρίζα, καλαμπόκι, φασόλια κτλ) με φρούτα και λαχανικά χωρίς καθόλου λάδι η λίπος, καθώς και συμπληρώματα (βιταμίνη Β12, ψευδάργυρος, σελήνιο). Καθόλου ζωικά προϊόντα, καθόλου επεξεργασμένα τρόφιμα. Εξαιρετική δίαιτα που αναστρέφει πολλές παθήσεις, ωστόσο όχι καλή για μακροχρόνια εφαρμογή.
Γ. Άλλες επιλογές Θεραπευτικής διατροφής (περισσότερα εδώ):
- Δίαιτα Ornish: με φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά, ασπράδι αυγού κτλ. Αρκετά αποτελεσματική δίαιτα, ιδίως αν εφαρμοστεί μαζί με το υπόλοιπο πρόγραμμα του Dr Ornish.
- Διαλειματική: Τρώμε μόνο 6-8 ώρες το 24ωρο (ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς). Παραλλαγή της με ακόμη καλύτερα αποτελέσματα είναι η ‘’κιρκαδική’’ που λαμβάνει υπόψιν το βιολογικό ρολόι (ξεκινάμε το φαγητό από το πρωί και από κει μετράμε τις 6-8 ώρες.
- Περιορισμού Θερμίδων (πχ εμπορικές δίαιτες με έτοιμα γεύματα, δίαιτα μονάδων κ.α) . Καταμέτρηση θερμίδων κάθε γεύματος και περιορισμός συνολικών θερμίδων ημέρας.
- Δίαιτα ομάδας αίματος: Κατανάλωση τροφών που είναι συμβατές με την ομάδα αίματος μας.
Συμπληρώματα.
Καθώς τα σύγχρονα τρόφιμα, τόσο τα ζωικά όσο και φυτικά, είναι κατά πολύ φτωχότερα σε βιταμίνες-μέταλλα-ιχνοστοιχεία από ότι παλιότερα, είναι χρήσιμο κατά διαστήματα να ελέγχουμε για ανεπάρκειες σε βασικές βιταμίνες (Vit C, B12 κτλ), μέταλλα και ιχνοστοιχεία και να παίρνουμε αν χρειάζεται κατάλληλα συμπληρώματα. Εναλλακτικά παίρνουμε τα βασικά συμπληρώματα που είναι βιταμίνη D3 τους χειμερινούς μήνες (8.000IU τη μέρα + βιταμίνη Κ μία εβδομάδα κάθε μήνα), Krill Oil κατά διαστήματα (πχ 2-3 μήνες το χρόνο) καθώς και ένα καλό πολιβιταμινούχο με όλα τα απαραίτητα ιχνοστοιχεία και τις βασικές βιταμίνες όπως αυτό ή αυτό, δύο φορές το χρόνο (από ένα μήνα τη φορά). Επιπλέον ανάλογα με τα συμπτώματα μας και με σύσταση ιατρού μπορούμε να πάρουμε και άλλα συμπληρώματα (πχ μαγνήσιο, Β12, σίδηρο κτλ). Τέλος, η επαφή με τη γη (χώμα) είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τα ιχνοστοιχεία που προσλαμβάνουμε από το δέρμα όσο και για το μικροβίωμα του εντέρου (προβιοτικά βακτήρια από το χώμα) κάτι που σήμερα με την αστικοποίηση και την υπερβολική αντισηψία έχει χαθεί δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα.
Καθαρίζω τον οργανισμό μου: Πίνω καθαρό νερό (χρησιμοποιώ πάντα φίλτρο νερού, πχ αυτό), τουλάχιστον 2 λίτρα τη μέρα και προαιρετικά μαγνητισμένο (πχ με τα αυτά τα μαγνητάκια). Ιδανικά βάζουμε επιπλέον φίλτρο κεντρικής παροχής (τοποθέτηση από υδραυλικό) ώστε να είναι καθαρό το νερό και στο μπάνιο μας (για πλύσιμο δοντιών και ντούζ κτλ χωρίς χλώριο). Επιπλέον προτείνω να προμηθευτούμε συσκευή υδρογόνωσης και να πίνουμε 2-3 ποτήρια υδρογονωμένο νερό τη μέρα, καθώς είναι ισχυρά αντιοξειδωτικό και πολλαπλά ωφέλιμο.
Καθαρίζω τακτικά τα δόντια μου, ιδανικά με Water Flosser (πχ αυτό) και οδοντόκρεμα με Tea Tree oil και χωρίς φθόριο (πχ αυτή). Ωστόσο αν εκλείψουν τελείως οι τοξίνες από τη διατροφή μου, αυτό δεν είναι απαραίτητο. Tip: Χρησιμοποιώ τσίχλα με ξυλιτόλη (πχ ΕΛΜΑ με δυόσμο, λεμόνι η κανέλλα) μετά από κάθε γεύμα. Η ξυλιτόλη μειώνει σημαντικά την τερηδόνα και προστατεύει τα δόντια.
Αερίζω συχνά το σπίτι ή αφήνω ανοιχτό παράθυρο όποτε είναι δυνατόν (καθαρός αέρας πλούσιος σε ιόντα). Εναλλακτικά χρησιμοποιούμε καθαριστή (όχι ιονιστή) αέρα (πχ αυτή η αυτή τη συσκευή).
Βγαίνω στην εξοχή όσο συχνά μπορώ (καθαρός αέρας, αρνητικά ιόντα, μαγνητικό πεδίο). Έχω επαφή με τη γη (γείωση - παρακάτω), ασχολούμαι όσο μπορώ με το χώμα (λήψη ιχνοστοιχείων από το δέρμα) και αφήνω τα παιδιά μου να λερωθούν με χώματα - δεν πλένω τα
χέρια μου με αντισηπτικά και δεν χρησιμοποιώ χλωρίνη στο σπίτι
(δημιουργεί αφύσικα στείρο περιβάλλον και ευνοεί τη διάδοση ασθενειών). Χρησιμοποιώ φυσικά υποκατάστατα
προϊόντων καθαρισμού (με ξύδι, σόδα κτλ), αποσμητικών
(σόδα, καθαρό οινόπνευμα) κτλ. και αποφεύγω όσο μπορώ το αλουμίνιο (πχ δεν τυλίγω τρόφιμα και δεν ψήνω ποτέ με αλουμινόχαρτο). Πολύ σημαντικό επίσης να προμηθευτούμε μαγειρικά σκεύη από ανοξείδωτο ατσάλι χωρίς αντικολητική επίστρωση. Μακρυά από σκεύη αλουμινίου.
Ακόμη, ελέγχω τα δόντια μου για πιθανά αποστήματα (οδοντιατρικός έλεγχος) καθώς και το χώρο μου για μούχλα (και τα αντιμετωπίζω αν χρειαστεί) καθώς οι τοξίνες που απελευθερώνουν είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές.
Πέρα από τα παραπάνω, είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο κατά διαστήματα να κάνω αποτοξίνωση ώστε να καθαρίζω τις τοξίνες που συσσωρεύονται στο σώμα μου (βαρέα μέταλλα, αλουμίνιο, πρόσθετα τροφών, φάρμακα, πλαστικές ίνες κτλ.). Προτεινόμενη μέθοδος (και πιο αποτελεσματική) είναι η σάουνα, καθώς με την εφίδρωση το σώμα αποβάλλει αποτελεσματικά τις συσσωρευμένες τοξίνες. Για παράδειγμα χρησιμοποιούμε φορητή σάουνα εσωτερικού χώρου 2 φορές την εβδομάδα. Αν αυτό δεν είναι εφικτό η επιτρεπτό (πχ λόγω φλεβικής η καρδιακής ανεπάρκειας), πολύ πιο εύκολος (ωστόσο λιγότερο αποτελεσματικός) τρόπος είναι η αποτοξίνωση με ζεόλιθο (πχ με αυτό). Ο ζεόλιθος έχει την ικανότητα να δεσμεύει τις τοξίνες και να βοηθάει στην αποβολή τους από το σώμα. Ξεκινάμε βάζοντας λίγο στη μύτη από το κουταλάκι του γλυκού καθημερινά για 10 μέρες (τον πίνουμε με λίγο νερό) και μετά συνεχίζουμε με 1 κοφτό κουταλάκι γλυκού για 2 μήνες. Επαναλαμβάνουμε 2 φορές το χρόνο.
Επιπλέον, οι περιοριστικές δίαιτες που αναφέραμε ήδη (φρουτοφαγία, κρεατοφαγία κτλ) βοηθούν σημαντικά στην αποτοξίνωση του οργανισμού καθώς αποφορτίζουν το γαστρεντερικό και το ενδοκρινικό σύστημα μέρος της λειτουργίας των οποίων είναι η αποβολή τοξινών. Για παράδειγμα κρεατοφαγία για 2-3 μήνες το χρόνο ή φρουτοφαγία μία μέρα την εβδομάδα είναι καλές πρακτικές ενώ ακόμη καλύτερη είναι η νηστεία με νερό (πχ 3-4 μέρες κάθε μήνα) η και χωρίς νερό (ξηρασία). Ίσως ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αποτοξίνωσης του οργανισμόυ (μετά τη σάουνα) είναι μία ειδική μορφή ζεολίθου, ο ενυδατωμένος nano-ζεόλιθος “Advanced TRS” της Coseva.
Εκτός από τα παραπάνω, πολύ ευεργετική είναι και η καθημερινή έκθεση στο κρύο (χειμερινό κολύμπι η κρύο ντουζ). Συστήνεται ένα καθημερινό κρύο ντουζ για 3' σε θερμοκρασία κάτω από 20' C που έχει φανεί ότι ωφελεί πολλαπλά την υγεία (καύση λίπους, βελτίωση ψυχολογίας, μείωση πόνων κτλ). Η σύσταση είναι να ξεκινήσουμε σταδιακά ως εξής: Πρώτα κάνουμε κανονικό ντουζ με ζεστό νερό και αφού ξεπλυθούμε, το γυρίζουμε τέρμα στο κρύο, βρέχουμε λίγο τα πόδια, παίρνουμε βαθιά ανάσα και βρέχουμε όλο το σώμα. Αυτό φτάνει για πρώτη φορά - σκουπιζόμαστε αμέσως. Τις επόμενες μέρες μένουμε όλο και περισσότερο μέχρι να φτάσουμε τα 2-3 λεπτά. Είναι σημαντικό το κρύο ντούζ να γίνεται πρωί η απόγευμα, όχι αργά το βράδυ γιατί θα δυσκολέψει τον ύπνο (υπερένταση). Το συχνό κρύο ντουζ έχει φανεί ότι βελτιώνει σημαντικά τη διάθεση, βοηθάει στην απώλεια βάρους, στην καλύτερη οξυγόνωση του εγκεφάλου, την ανακούφιση από μυοσκελετικούς πόνους κτλ.
3. Ηλεκτρομαγνητική βελτίωση (Φωτοχημεία - Ήλιος, γείωση, βιολογικό ρολόι, μείωση τεχνητής ακτινοβολίας)
Για τη διατήρηση της υγείας και την θεραπεία χρόνιων ασθενειών, η τακτική επαφή με τη φύση είναι απαραίτητη. Ο ήλιος, ο καθαρός αέρας και το νερό, η γείωση και ο μαγνητισμός της γης ενισχύουν την κυτταρική λειτουργία και βελτιώνουν την υγεία μας. Είναι σημαντικό να βγαίνουμε όσο συχνά μπορούμε στη φύση (δάσος, θάλασσα κτλ), να περπατάμε στο χώμα (γείωση) και να έχουμε σωστή έκθεση στον ήλιο (παρακάτω).
Παράλληλα, είναι σημαντικό να περιορίσουμε την έκθεση μας στις τεχνητές ακτινοβολίες (ρούτερ, κινητά και ασύρματα τηλέφωνα κτλ) καθώς έχει φανεί ότι ο οργανισμός μας δεν έχει ακόμη προσαρμοστεί σ’ αυτές και μας επειρεάζουν αρνητικά.
Ειδικότερα ο ήλιος είναι βασικός ρυθμιστής της βιολογίας μας (βιολογικό ρολόι, κυτταρικός μεταβολισμός) καθώς εκτός της πολύτιμης βιταμίνης D που παράγεται στο δέρμα μας με το υπεριώδες φώς (UVB) του ήλιου, το ηλιακό φώς απορροφάται απο το δέρμα και τα μάτια μας και ρυθμίζει μια σειρά πολύ σημαντικών διαδικασιών (φωτο-εμβιο-ρύθμιση/photobiomodulation)!
Το κάθε χρώμα έχει τη δική του βιολογική επίδραση:
Το μπλε χρώμα (πχ πρωινός ουρανός) φέρνει εγγρήγορση, διαύγεια και αύξηση αντίληψης/μνήμης, ταυτόχρονα όμως είναι σκληρό για τα κύτταρα του ματιού και του δέρματος (προκαλει οξειδωτικό στρες).
Το κόκκινο - υπέρυθρο είναι οι θεραπευτικές συχνότητες που χαλαρώνουν, μειώνουν την ένταση/στρες και επιδιορθώνουν τα κύτταρα μας (αύξηση μεταβολισμού - κυτταρική επούλωση)
Στη φύση, όταν υπάρχει μπλε, υπάρχει πάντα αντίστοιχη ένταση κόκκινου και υπέρυθρου που αποκαθιστούν τις βλάβες του μπλε φωτός. Αντίθετα, τα σύγχρονα φώτα (LED, φθορισμού) έχουν άφθονο μπλέ φώς (τοξικό) αλλά λίγο κόκκινο (και καθόλου υπέρυθρο) οπότε το οξειδωτικό στρές που προκαλούν δεν αντιρροπείται και προκαλεί σημαντικές βλάβες σε χρόνια χρήση…
Επιπλόν, το υπέρυθρο φώς του πρωινού ήλιου έχει μία ακόμη σημαντική λειτουργία: Ρυθμίζει και προετοιμάζει τα δερματικά κύτταρα (precondition), για να δεχτούν με ασφάλεια την υπεριώδη ακτινοβολία του μεσημεριού ώστε να παραχθεί βιταμίνη D χωρίς να προκληθεί έγκαυμα και χωρίς να χρειαζόμαστε τοξικά αντιηλιακά.
Η σημαντικότερη όμως επίδραση του ηλιακου φωτός είναι ότι αποτελεί το βασικό ρυθμιστή του βιολογικού μας ρολογιού (κιρκαδικος ρυθμός)! Μέσω υποδοχέων στο μάτι και στο δέρμα (νευροψίνη - μελανοψίνη), ο κύκλος του φωτός (ανατολή - δύση) συντονίζει το κεντρικό βιολογικό μας ρολόι (στον υπερχιασματικό πυρήνα του εγκεφάλου) που με τη σειρά του ρυθμίζει βασικές βιολογικές μας λειτουργίες (έκκριση ορμονών όπως μελατονίνη, ντοπαμίνη, κορτιζόλη κτλ)!
Υπό φυσιολογικές συνθήκες (παλιότερα) οι άνθρωποι ξυπνούσαν με την ανατολή, ήταν μεγάλο μέρος της μέρας έξω, στο φυσικό φως (που άλλαζε συνεχώς ένταση) και μετά τη δύση του ηλίου δεν είχαν καθόλου μπλε φως αλλά μόνο υπέρυθρο (από τη θερμότητα/ζέστη της μέρας) και θερμά φώτα (πχ φωτιά) οπότε το βιολογικό τους ρολόι έμενε καλά συντονισμένο.
Σήμερα μένουμε μεγάλο μέρος της μέρας σε φώτα σταθερής έντασης με κακό φάσμα (πολύ τοξικό μπλέ που κάνει ζημιά στα κύτταρα,), ενώ μετά τη δύση του ήλιου συνεχίζουμε να έχουμε έντονα φώτα (τηλεόραση, οθόνες, LED). Το μπλε φως αυτού του φωτισμού μετά τη δύση του ηλιου, πέρα απο το οξειδωτικό στρές στα κύτταρα, διαταρράσει σημαντικά το βιολογικό μας ρολόι (δίνει σήμα ότι είναι πρωί - αποσυντονισμός ρολογιου) κάνοντας μεγάλη ζημιά στη βιολογία μας!
Φαίνεται λοιπόν ότι ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο η έκθεση σε λάθος φως σε λάθος ώρες (πχ. τεχνητά φώτα με κακό φάσμα και πολύ μπλε χρώμα) έχει πολύ αρνητικές συνέπειες για τη βιολογία και την υγεία μας (πλήθος χρόνιων παθήσεων φαίνεται να σχετίζονται με κακό φωτισμό - έλλειψη ήλιου)!
Περαιτέρω, η συνεχώς αυξανόμενη έκθεση μας σε τεχνητές ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες (πέραν του φυσικού φωτός) όπως πχ WiFi, ασύρματα τηλέφωνα κτλ έχει επιπλέον επιβαρυντική επιδραση στη βιολογία των κυττάρων μας, προκαλεί οξειδωτικό στρές στα μιτοχόνδρια μας και οδηγεί σε επιπλέον παθήσεις και νόσους (πχ εδώ, εδώ κι εδώ).
Παρακάτω τα βήματα που ΠΡΕΠΕΙ σταδιακά να εφαρμόσουμε όλοι μας για να συγχρονίσουμε το βιολογικό μας ρολόι (κιρκαδικός ρυθμός) και ν αναστρέψουμε τη βλάβη που ο σύγχρονος τρόπος ζωής και φωτισμού προκαλεί στη βιολογία μας:
Βήματα (αναλυτικά στον σχετικό οδηγό).
1. Κοιμάμαι, ξυπνάω και τρώω τις ίδιες ώρες κάθε μέρα (με λιγότερο από 1 ώρα απόλυση - ακόμη και τα Σαββατοκύριακα). Έτσι κρατάω συντονισμένο το βιολογικό μου ρολόι.
2. Ξυπνάω με την ανατολή και βγαίνω σε εξωτερικό, φυσικό φως, για 15 λεπτά τουλάχιστον κάθε μέρα. Δεν κοιτάζω το κινητό μου η τεχνητά φώτα πριν κάνω τα 15 αυτά λεπτά. Ταυτόχρονα κάνω γείωση (ηλεκτρική επαφή με τη γη) και ιδανικά και αναπνοές.
3. Κάνω “διαλείμματα ήλιου”. Βγαίνω έξω στο φυσικό φως σε όλη τη διάρκεια της ημέρας (έστω και 5 λεπτά κάθε 1-2 ώρες - συντονισμός βιολογικού ρολογιού).
4. Αυξάνω την έκθεση μου στον ήλιο. Κυρίως πρωινές - απογευματινές ώρες (θεραπευτικό ερυθρό - υπέρυθρο). Τουλάχιστον 1 ώρα τη μέρα, με ελαφριά ρούχα. Αν είναι καλοκαίρι (δυνατός ήλιος) αυξάνω σταδιακά την έκθεση μου η μένω λιγότερη ώρα στον ήλιο.
5. Αλλάζω τους λαμπτήρες ψυχρού φωτός (κυρίως LED) σε θερμές (λιγότερο επιβαρυντικός φωτισμός). Ιδανικά βάζω μόνο πυράκτωσης-αλογόνου, ωστόσο γίνεται και θερμές LED. Προστατεύομαι απο το μπλέ φώς των οθονών (ειδικά φίλτρα και γυαλιά προστασίας).
6. Μετά τη δύση του ήλιου και κυρίως 2 ώρες προ του ύπνου, καθόλου μπλε φως. Χρησιμοποιώ ειδικά (πορτοκαλί) γυαλιά η μόνο φυσικό φως (φαναράκια, τζάκι κτλ).
7. Κοιμάμαι με απόλυτο σκοτάδι (χωρίς λαμπάκι νυχτός η ανοιχτά πατζούρια αν έξω έχει φώτα),.
8. Τρώω πρωινό μέσα σε μία ώρα αφότου ξυπνήσω και τελευταίο πριν τη Δύση του ήλιου (άρα λιγότερες ώρες το χειμώνα από το καλοκαίρι) και τουλάχιστον 3 ώρες προ του ύπνου.
9. Περιορίζω την τεχνητή (μη φυσική) ακτινοβολία όσο μπορώ. Έχω το Wifi Router μακρυά από το χώρο εργασία μου και το κλείνω το βράδυ. Χρησιμοποιώ σύνδεση Ethernet όποτε μπορώ. Κρατώ το κινητό μακρυά από το σώμα μου, μιλάω με hands-free, εχω κλειστά δεδομένα και wifi κινητού όταν δεν τα χρησιμοποιώ, το έχω σε airplane mode το βράδυ. Δεν χρησιμοποιώ ποτέ ασύρματο τηλέφωνο και περιορίζω τη χρήση παιχνιδομηχανών (PS,XBox κτλ) καθώς εκπέμπουν ισχυρό σήμα Wifi. Kλείνω το ρεύμα στο δωμάτιο που κοιμάμαι το βράδυ!
10. Βγαίνω στη φύση όσο συχνότερα μπορώ και κάνω γείωση καθημερινά (ηλεκτρική επαφή με τη γη, πχ σε πεζούλια, βράχους, κάγκελα, ειδικά παπούτσια κ.α.).
Τα παραπάνω βήματα αναλυτικά και με σχετικά link στον αντίστοιχο οδηγό.
4. Ψυχοσυναισθηματική βελτίωση (Ηρεμώ, χαίρομαι τη ζωή).
Τόσο το συνεχόμενο στρες - άγχος όσο και τα αρνητικά συναισθήματα (θυμός, φόβος, απελπισία κτλ) έχει φανεί ότι επιδρούν αρνητικά στην βιολογία μας επιδεινώνοντας υπάρχοντα προβλήματα υγείας και δημιουργώντας νέα (καρδιολογικά, ανοσολογικά κτλ). Αυτό συμβαίνει τόσο μέσω κλασικών μηχανισμών (ορμόνες στρες) όσο και μέσω ενός ψυχολογικού ''τρικ'' του εγκεφάλου (TMS) και με τη μεσολάβηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος (μυοσκελετικοί πόνοι, γαστρεντερικά προβλήματα κ.α.).
Αντίθετα η ηρεμία και τα θετικά συναισθήματα (χαρά, αγάπη, συγχώρεση) θεραπεύουν η βοηθούν στην θεραπεία πλήθους ασθενειών. Συνεπώς, είναι πολύ σημαντικό να βελτιώσουμε την ψυχολογία μας, τόσο μειώνοντας το καθημερινό στρες, όσο και καλλιεργώντας συστηματικά τα θετικά, θεραπευτικά συναισθήματα.
Βήματα:
Ηρεμώ:
Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να μάθω να διατηρώ ηρεμία στο μεγαλύτερο μέρος της μέρας.
Για να το πετύχω αυτό, αρχικά πρέπει να κατανοήσω ότι το άγχος - στρες δεν οφελεί καθόλου αλλά αντίθετα βλάπτει τόσο την απόδοση στη δουλειά και τις δραστηριότητες μου, όσο και την υγεία μου. Στη συνέχεια εξασκούμαι και μαθαίνω να διατηρώ ηρεμία σε όλη τη διάρκεια της μέρας, κυρίως εστιάζοντας στις αισθήσεις και στη βίωση
της κάθε στιγμής και όχι στις σκέψεις (τι θα κάνω, τι έκανα, τι μου έκαναν κτλ). Οι σκέψεις να είναι μόνο όσο χρειάζεται και για πρακτικούς σκοπούς, όχι επαναλαμβανόμενες, άχρηστες και επιζήμιες (αρνητικές). Περισσότερα για το τι μπορώ να κάνω καθώς και πρακτικές ασκήσεις, στο σχετικό οδηγό διατήρησης ηρεμίας.
Χαίρομαι τη ζωή:
Όπως αναφέραμε παραπάνω, τα αρνητικά συναισθήματα (θυμός, λύπη, φόβος κτλ) δηλητηριάζουν το οργανισμό μας και για να έχουμε υγεία είναι ζωτικής σημασίας να τα αντικαταστήσουμε με θετικά (χαρά, ευγνωμοσύνη, συγχώρεση κτλ). Για να το πετύχουμε αυτό, αρχικά πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο φόβος, η λύπη, ο θυμός κτλ μας κάνουν ζημιά και στη συνέχεια να τα αλλάξουμε ριζικά με τους παρακάτω τρόπους:
-
Συγχωρώ όσους μου έχουν φταίξει η με πληγώνουν ακόμα.
-
Εστιάζω και σκέφτομαι τα ευχάριστα της ζωής μου και και νιώθω ευγνωμοσύνη
-
Είμαι η γίνομαι δημιουργικός και χρήσιμος στην κοινωνία
-
Έχω φίλους, κι ανήκω σε ομάδες με τακτική, ζωντανή επικοινωνία.
-
Συγχώρεση: Συγχωρώ με την καρδιά μου όποιον μου έχει φταίξει ακόμη κι αν με πληγώνει ακόμα. Η συγχώρηση σαν συναίσθημα είναι λυτρωτική και αντίθετα με την λύπη, την πικρία και το μίσος κάνει καλό τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι γίνομαι θύμα η δέχομαι κακοποίηση αδιαμαρτύρητα. Αν υπάρχει συνεχιζόμενη αδικία η κακή μεταχείριση σε βάρος μου κάνω ότι χρειάζεται για να σταματήσει. Ωστόσο η εσωτερική συγχώρεση (που δεν χρειάζεται να εξωτερικευτεί αν πρώτα ο υπαίτιος δεν ζητήσει συγχώρεση) είναι θεραπευτική για μένα και γι' αυτό την εφαρμόζω: Αφιερώνω χρόνο να ανιχνεύσω τα συναισθήματα μου: μήπως έχω πικρία, θυμό η μίσος για κάποιον η κάτι που μου έκανε - κάνει? Αν ναι, τον συγχωρώ πραγματικά (καρδιακά) και νιώθω τη χαρά και την ανακούφιση που δίνει η συγχώρηση!
2. Χαρά-ευγνωμοσύνη: Εστιάζω συνειδητά στα θετικά τις ζωής μου και είμαι ευγνώμων για όλα όσα έχω. Οι άνθρωποι γενικά έχουμε την τάση να εστιάζουμε στα προβλήματα και όχι στα ευχάριστα πράγματα της ζωής μας. Μπορεί να έχουμε ένα μόνο πρόβλημα και ωστόσο να ασχολούμαστε όλη τη μέρα με αυτό και σ' αυτό να γυρίζει συνέχεια στο μυαλό μας, αντί να
χαιρόμαστε για όλα τα υπόλοιπα που πάνε καλά στη ζωή μας!
Αντίθετα, τα πολλά θετικά τις ζωής μας τα εκτιμούμε μόνο όταν τα χάσουμε (πχ αν χάσουμε ένα χέρι, τότε καταλαβαίνουμε πόσο τυχεροί είμασταν που είχαμε και τα δύο τόσο καιρό).
Μία λοιπόν πολύ καλή πρακτική και άσκηση με μεγάλα ωφέλη για την υγεία είναι η εξής:
Κάθε μέρα, πχ κάθε πρωί, να αφιερώνουμε λίγο χρόνο και να απαριθμούμε όλα όσα πηγαίνουν καλά στη δική μας ζωή, δηλ όλες τις δωρεές του Θεού που συνήθως δεν προσέχουμε και να ευχαριστούμε το θεό για την καθεμία!
Για παράδειγμα σκεφτόμαστε τα παρακάτω, νιώθουμε ευγνωμοσύνη και χαιρόμαστε για όσα από αυτά ισχύουν για μας:
-
Είμαι ζωντανός και σήμερα!
-
Βλέπω τον κόσμο γύρω μου, δεν είμαι τυφλός!
-
Ακούω, οπότε μπορώ να επικοινωνώ, να απολαμβάνω μουσική κτλ!
-
Γεύομαι και μυρίζω, οπότε μπορώ να απολαμβάνω το φαγητό μου!
-
Έχω δύο χέρια και δύο πόδια για να εξυπηρετούμαι!
-
Έχω φαγητό και σήμερα!
-
Έχω σπίτι για να μείνω, έχω υπολογιστή (όπου διαβάζω αυτό το κείμενο), έχω τόσα άλλα πράγματα!
-
Έχω ανθρώπους να αγαπώ και να με αγαπάνε (γονείς, οικογένεια, φίλους)!
-
Μπορώ να κινούμαι ελεύθερα, πχ να βγω μια βόλτα ή να πάω ένα μικρό ταξίδι, κτλ!
Θα δούμε ότι αν πραγματικά νιώσουμε ευγνωμοσύνη για ότι έχουμε, αμέσως θα αισθανθούμε πολύ καλύτερα και πολύ πιο χαρούμενοι! Γιατί να περιμένουμε να χάσουμε κάτι (πχ τα μάτια μας) για να τα εκτιμήσουμε? Ας τα χαιρόμαστε κάθε μέρα!
Μία δεύτερη εξίσου αποτελεσματική άσκηση είναι η παρακάτω:
Κάνω λίστα με ότι μου αρέσει να κάνω (είτε χειρόγραφη είτε ηχογράφηση, πχ στο κινητό μου) και την ακούω καθημερινά.
Για παράδειγμα μπορώ να γράψω ή να πω:
-
Μου αρέσει πολύ να ξυπνάω πρωί και να κατεβαίνω για τρέξιμο στην παραλία με την πρωινή δροσιά και να βλέπω τον ήλιο να ανατέλλει στη θάλασσα.
-
Μου αρέσει πολύ να είμαι σε καφέ με καλούς φίλους και να πίνω μία ζεστή σοκολάτα!
-
Μου αρέσει πολύ να χαλαρώνω στην πολυθρόνα και να διαβάζω ένα καλό διήγημα!
-
Μου αρέσει πολύ να περπατώ σε όμορφο πάρκο με συντριβάνια και λουλούδια και χαρούμενο κόσμο γύρω μου. Κτλ, κτλ - ότι άλλο μας αρέσει να κάνουμε!
Θα διαπιστώσουμε ότι όταν ακούμε η διαβάζουμε τα παραπάνω
(καθημερινά), η διάθεση μας ανεβαίνει και νιώθουμε σχεδόν σαν να τα κάνουμε όλα αυτά! Ειδικά αν είμαστε στεναχωρημένοι, αυτή και μόνο η άσκηση (όπως και η προηγούμενη) αρκεί για να μας αλλάξει τη διάθεση προς το καλύτερο!
Ακόμη, κάνοντας τις παραπάνω δύο ασκήσεις, θα αρχίσουμε σταδιακά να χαιρόμαστε και να απολαμβάνουμε πράγματα της καθημερινότητας που πριν μας φαινόταν απλά ρουτίνα!
Εδώ μιά πανέμορφη ταινία μικρού μήκους για έμπνευση!
3. Δημιουργικότητα: Η δημιουργικότητα και η αίσθηση ότι προσφέρει κανείς στο συνάνθρωπο και στο σύνολο καθώς και ότι εκφράζεται μ’ αυτό που κάνει, είναι πολύ θεραπευτική.
Αν λοιπόν δεν καλύπτεται η ανάγκη αυτή από την εργασία μας, γραφόμαστε σε δημιουργικές ομάδες (πχ καλλιτεχνικό εργαστήρι, ομάδες ζωγραφικής, μουσικής, χορού, εθελοντισμού κτλ) και ξεκινάμε να δημιουργούμε! Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο και θεραπευτικό για τους μεγαλύτερους σε ηλικία (πχ συνταξιούχους) που νιώθουν ότι δεν προσφέρουν πια στην κοινωνία.
4. Φιλία-επικοινωνία: Το να έχουμε φίλους και να νιώθουμε ότι ανήκουμε σε ομάδες είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία μας.
Παλιότερα οι άνθρωποι είχαν μεγάλες οικογένειες και παρέες στη γειτονιά τους, βρισκόταν τα βράδια όλοι μαζί, συζητούσαν, χαλάρωναν και νιώθαν μέλη της τοπικής ομάδας-κοινωνίας. Σήμερα απομακρυνθήκαμε από όλους και έχουμε κυρίως ψηφιακούς φίλους και ομάδες (Facebook, Instagram κτλ).
Ωστόσο οι ομάδες αυτές δεν καλύπτουν την ανάγκη μας για αληθινή φιλία - ομάδα, καθώς από τη φύση τους είναι ψεύτικες.
Ο καθένας κοινοποιεί μόνο τις επιτυχίες και τις ωραίες στιγμές του (ταξίδια, βόλτες) και όχι τα προβλήματα και τις δυσκολίες του - που αυτά πρέπει να μοιράζονται οι φίλοι και οι αληθινές ομάδες υποστήριξης ώστε να τα αντιμετωπίζουν όλοι καλύτερα.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό ο καθένας να προσπαθήσει αν δεν έχει ήδη κοντινούς, αληθινούς φίλους με τους οποίους να βρίσκεται συχνά, να ενταχθεί σε ομάδες υποστήριξης ή όπως αναφέραμε παραπάνω σε δημιουργικές ομάδες έκφρασης (καλλιτεχνικές, αθλητικές, εθελοντισμού κτλ) που εκτός από τη δημιουργικότητα βοηθούν και στην απόκτηση κοινωνικών δεσμών (φίλων) με τους οποίους στη συνέχεια
είναι σημαντικό να διατηρούμε τακτική, προσωπική επαφή, όπου θα μοιραζόμαστε τις χαρές και τις δυσκολίας μας και θα ακούμε τις χαρές αλλά και τα προβλήμα των φίλων μας. Είναι σημαντικό στις παρέες και τις συναντήσεις αυτές να μην είμαστε κριτικοί με τους άλλους αλλά ανοιχτοί να ακούσουμε και να εκφράσουμε τα συναισθήματα μας (τη συμπόνοια για τα προβλήματα τους και τη χαρά μας για τις χαρές τους). Έτσι θα νιώσουμε ότι δεν είμαστε μόνοι αλλά κάποιοι νοιάζονται πραγματικά για μας (κι εμείς γι’ εκείνους), και θα δούμε ότι η αλληλεπίδραση αυτή είναι πιο ευεργετική από σχεδόν κάθε άλλο τρόπο βελτίωσης της υγείας μας!
Εφαρμόζοντας τα παραπάνω, γινόμαστε σταδιακά πιο χαρούμενοι, αισιόδοξοι και ευγνώμονες άνθρωποι, επηρεάζοντας θετικά και τους γύρω μας.
Κάνοντας όλα τα παραπάνω, η ζωή μας γίνεται όλο και πιο όμορφη, πιο γεμάτη και χαρούμενη!
Μαθαίνοντας να χαιρόμαστε την κάθε στιγμή και να είμαστε ευγνώμονες για όλα όσα έχουμε, πέρα από σωματική υγεία και μακροζωία κερδίζουμε και σε ποιότητα ζωής και ψυχική υγεία και χαρά!
Mόσχος Δημήτριος, Ορθοπαιδικός
Μάρτιος 2021, Θεσσαλονίκη
(Ενημέρωση: Ιανουάριος '25)