ΜΟΣΧΟΣ Α. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Εξειδικευθείς στη μέθοδο Ilizarov
Τηλέφωνο επικοινωνίας : 2316 008 908
Οδηγός Υγείας
Oδηγός βελτίωσης υγείας (βελτίωση παραγόντων υγείας):
Στον παρακάτω οδηγό θα δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να παραμείνουμε υγιείς ή να επανακτήσουμε την υγεία μας, αν την έχουμε χάσει.
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε ότι η σωστή διατροφή και η άσκηση είναι βασικοί παράγοντες υγείας (άσχετα αν την γνώση αυτή την κάνουμε και πράξη) αλλά είναι μόνο αυτοί; Τι άλλο επηρεάζει την υγεία μας που μπορούμε να το ελέγξουμε και να το βελτιώσουμε;
Αν προσπαθήσουμε να ταξινομήσουμε όλους τους πιθανούς παράγοντες που είτε βλάπτουν είτε ωφελούν την υγεία μας, μπορούμε να καταλήξουμε σε 4 γενικές κατηγορίες: Βιοχημικοί παράγοντες (πχ διατροφή - είτε ωφέλιμη είτε βλαπτική, τοξίνες, βότανα κτλ. που επηρεάζουν κυρίως τη βιοχημεία του σώματος), Μηχανικοί παράγοντες (πχ Άθληση, σωστή στάση, ατυχήματα κτλ. που επηρεάζουν την μηχανική του σώματος), Ηλεκτρομαγνητικοί (πχ έκθεση σε ακτινοβολία είτε ωφέλιμη όπως ο ήλιος είτε βλαπτική όπως το σήμα του κινητού μας, που επιδρούν στο σώμα μέσω της φωτοχημείας) και Συναισθηματικοί (Θετικά η αρνητικά συναισθήματα, άγχος ή ηρεμία κτλ. που επηρεάζουν την ψυχολογία μας).
Παρακάτω αναλυτικός οδηγός βελτίωσης όλων των παραπάνω παραγόντων υγείας, ενώ εδώ επεξήγηση του μηχανισμού με τον οποίο οι παράγοντες αυτοί αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και με το σώμα μας και είτε οδηγούν σε ασθένειες (πλεόνασμα αρνητικών), είτε αποκαθιστούν την υγεία μας (πλεόνασμα θετικών).
Φυσικά είναι δύσκολο για τον καθένα να εφαρμόσει όλα τα παρακάτω βήματα (ειδικά αν μένει σε πόλη), αλλά όσα περισσότερα μπορέσει να διορθώσει τόσο καλύτερα (π.χ βελτίωση στάσης, έναρξη γυμναστικής, βελτίωση διατροφής, αύξηση έκθεσης στον ήλιο και στη γη, βελτίωση ψυχολογίας κτλ.). Οι μεγάλες αλλαγές γίνονται με μικρά βήματα σε βάθος χρόνου!
1. Μηχανική βελτίωση σώματος και μείωση μηχανικής επιβάρυνσης
Η μηχανική επιβάρυνση του σώματος εξαρτάται κυρίως από τη στάση μας.
Υπάρχουν στάσεις ελάχιστης και στάσεις μέγιστης μηχανικής επιβάρυνσης (πχ για τους σπονδύλους: ύπτια θέση έναντι όρθιας θέσης έναντι σκυψίματος - δίπλα και εδώ). Σχεδόν καμία στάση η κίνηση δεν είναι επιβαρυντική αν γίνει για λίγο και περιστασιακά. Όταν όμως μένουμε παρατεταμένα στην ίδια θέση (πχ καθιστοί η σκυμμένοι), και η θέση είναι μηχανικά επιβαρυντική, η άθροιση της καταπόνησης σε βάθος χρόνου προκαλεί τάση, αλλαγή στη μηχανική του σώματος, φθορές και προβλήματα.
Επιπλέον η κίνηση/γυμναστική είναι απαραίτητη για την υγεία
καθώς ενεργοποιεί και ενισχύει τόσο το μυοσκελετικό όσο και το
κυκλοφορικό, αναπνευστικό, ανοσοποιητικό κτλ (1). Αν η
καθημερινότητα μας δεν περιλαμβάνει επαρκή κίνηση σε όλες τις
αρθρώσεις και ενεργοποίηση όλων των μυών (πχ καθιστική εργασία),
η γυμναστική είναι απαραίτητη (έντονη κίνηση και χρήση όλων των
αρθρώσεων και σε όλες τις πιθανές κινήσεις που ενεργοποιεί όλους τους μύες και λιπαίνει τις αρθρώσεις). Αν αυτό δεν γίνει, ορισμένοι μύες ατροφούν από την αχρησία και όταν τους χρειαστούμε για κάποια κίνηση εκτός ρουτίνας (π.χ. ανύψωση χεριών) αντιρροπούμε με κάποιους από τους ενεργούς μύες, προκαλώντας επιπλέον μηχανική ανισορροπία, τάση και φθορές.
Βήματα:
Αθλούμαι: Αθλουμαι καθημερινά ή όσο συχνά μπορώ κινητοποιώντας όλες μου τις αρθρώσεις (όχι μόνο περπάτημα, αλλά διατάσεις και ασκήσεις για όλο το σώμα, π.χ. ψηλά τα χέρια, στροφή στα ισχία κτλ.). Καλές μορφές άθλησης είναι το Pilates, η ορθοσωμική γυμναστική και το κολύμπι (Οδηγός άθλησης).
Αποφεύγω την παρατεταμένη ακινησία - κάνω συχνά διαλείμματα στην εργασία μου (διακοπή μοτίβου) και κάνω ήπιες διατάσεις και κινητοποίηση όλου του σώματος.
Ευθυγραμμίζομαι: Ακολουθώ τις οδηγίες σωστής στάσης από τα παρακάτω βίντεο ώστε να επιβαρύνω όσο γίνεται λιγότερο το σώμα μου όταν κάθομαι, στέκομαι, σκύβω κτλ:
3. Κρατώ τα χέρια μου σε σωστή θέση
4. Σκύβω σωστά
5. Βαδίζω σωστά
Για τον ύπνο, πέρα απο τις οδηγίες του βίντεο, αν έχω δυνατότητα, ανυψώνω το πάνω μέρος του κρεβατιού μου 10-15 εκ (inclined bed therapy), καθώς βοηθά στην κυκλοφορία του αίματος και βελτιώνει πολλά προβλήματα (φλεβική ανεπάρκεια, στομαχικά προβλήματα κ.α.).
Αποφεύγω την μονόπλευρη χρήση του σώματος μου. Αν πχ κουβαλώ τσάντα, την αλλάζω συχνά πλευρά. Αν κάθομαι σταυροπόδι αλλάζω συχνά πλευρά/πόδι. Ιδανικά δεν κάνω τίποτε μονόπλευρα (πχ βουρτσίζω τα δόντια μου εναλλάξ με δεξί/αριστερό χέρι, κοιμάμαι και από τις δύο πλευρές κτλ). Κάνω όποτε μπορώ τις ασκήσεις ευθυγράμμισης σώματος.
Διορθώνω τις μηχανικές ανισορροπίες μου και αποβάλλω το συσσωρευμένο στρες με συνεδρίες χειροπρακτικής, χαλαρωτικού, ήπιου μασάζ (ποτέ έντονο), ρεφλεξολογίας, σιάτσου κτλ. Προτεινόμενες τεχνικές οι ''low force'' χειροπρακτικές τεχνικές όπως KST, PRRT, DNFT κ.α.
Δεν χρησιμοποιώ νάρθηκες και υποστηρικτικά υλικά, όπως ανατομικούς πάτους παπουτσιών, γιατί επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία και μηχανική του σώματος.
Αν έχω ή είχα στο παρελθόν σιδεράκια στα δόντια (ή μερική οδοντοστοιχία) και κυρίως αν έχω ενοχλήσεις στη γνάθο (πόνο, κλικ κτλ) χρησιμοποιώ νάρθηκα νυκτός (εξισορρόπησης TMJ - πχ ΜYOSA TMJ), καθώς οι ασύμμετρες δυνάμεις στους μασητήρες μύες προκαλούν αντανακλαστικά ασύμμετρη τάση στους αυχενικούς μύες και επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία της σπονδυλικής στήλης (2).
2. Βιοχημική βελτίωση - μείωση επιβάρυνσης
Ο ρόλος της διατροφής και των τοξινών στην υγεία μας είναι γνωστός. Αυτό όμως που δεν είναι τόσο γνωστό, είναι ότι πιο σημαντικό από το τι τρώμε, είναι το ΠΟΤΕ τρώμε!
Το φαγητό είναι ο δεύτερος παράγοντας (πέρα από το φως) που ρυθμίζει το βιολογικό μας ρολόι, και είναι πολύ σημαντικό να τρώμε πάντα τις ΙΔΙΕΣ ώρες (και τα σαββατοκύριακα), με το πρώτο γεύμα αμέσως αφού ξυπνήσουμε και τελευταίο πριν τη δύση του ήλιου - ποτέ το βράδυ!
Όσο για το είδος του φαγητού, είναι γνωστό ότι ο κυτταρικός μας μεταβολισμός απαιτεί την επάρκεια όλων των θρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες,
λιπαρά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία), ακόμη όμως χρειάζεται και ηλιακό φώς (φωτοχημεία), καθαρό νερό και αέρας, επαφή με τη γή, ύπνος και ξεκούραση. Η επαφή με τη γη (χώμα) είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για τα ιχνοστοιχεία που προσλαμβάνουμε από το δέρμα όσο και για το μικροβίωμα του εντέρου (προβιοτικά βακτήρια από το χώμα) κάτι που σήμερα με την αστικοποίηση και την υπερβολική αντισηψία έχει χαθεί δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα (3).
Από την άλλη πλευρά υπάρχει πλήθος τοξινών (βαρέα μέταλλα, τεχνητές χημικές ουσίες, πρόσθετα τροφίμων, πλαστικές ίνες κτλ.), που καθημερινά δηλητηριάζουν την υγεία μας διαταράσσοντας την κυτταρική λειτουργία και επιδρώντας αρνητικά στη λειτουργία των διαφόρων συστημάτων (ενδοκρινικό, ανοσοποιητικό νευρικό κτλ.). Για το λόγο αυτό η υγιεινή διατροφή (τις σωστές ώρες), η επαφή με τη γη, η χρήση θεραπευτικών βοτάνων και η κατά διαστήματα αποτοξίνωση του οργανισμού είναι απαραίτητη!
Βήματα:
Τρέφομαι σωστά: Τρώω πάντα τις ίδιες ώρες κάθε μέρα χωρίς αποκλίσεις! Όπως θα δούμε παρακάτω, το φαγητό είναι ο δεύτερος ρυθμιστής του κιρκαδικού ρυθμού (βιολογικό ρολόι) εκτός του φωτός. Πέρα από τη σταθερή ώρα φαγητού (και το ΣΚ!!), είναι σημαντικές και οι ώρες: Πρώτο γεύμα σύντομα μετά το ξύπνημα ώστε να συντονιστεί η έναρξη της μέρας στο μάτι και το έντερο (πχ αν ξυπνήσουμε στις 07:00 για την ανατολή, να φάμε πρωινό ως τις 07:30), όχι πολλά σνακ στο ενδιάμεσο και το τελευταίο γεύμα της ημέρας ιδανικά μέχρι 10 ώρες αργότερα (πχ 17:30 στο παραπάνω παράδειγμα). Σίγουρα πάντως όχι μετά τη δύση του ήλιου γιατί το φαγητό δίνει σήμα ότι είναι ακόμη μέρα και το βράδυ μπερδεύει το βιολογικό μας ρολόι!
Ακόμη, το τελευταίο γεύμα της ημέρα, τουλάχιστον 3 ώρες πριν τον ύπνο!
Αναφορικά με το ποια είναι η καλύτερη δίαιτα/διατροφή για τη διατήρηση της υγείας, υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις αλλά οι βασικές κατευθυντήριες οδηγίες φαίνεται να είναι οι παρακάτω - βασισμένες στη διατροφή Weston Price και σε νεότερα δεδομένα:
Αποφεύγω όλα τα βιομηχανικά/επεξεργασμένα, συσκευασμένα τρόφιμα
(με συντηρητικά, χρώματα, γλυκαντικά κτλ).
Τρώω μόνο φρέσκα προϊόντα εποχής και του τόπου μας (οχι εισαγόμενα,
όχι εκτός εποχής) και αν υπάρχει δυνατότητα προτιμώ τα βιολογικά.
Αντικαθιστώ τη ζάχαρη με μέλι, το λευκό ψωμί και αρτοσκευάσματα
με ολικής η ολικής σίκαλης κτλ, όλα τα λάδια με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
ψυχρής έκθλιψης, αλάτι μόνο καθαρό θαλασσινό (από βιολογικά προϊόντα).
Μουλιάζω τα όσπρια για αρκετές ώρες πριν το μαγείρεμα (πετώ το νερό).
Περιορίζω την ποικιλία του κάθε γεύματος (κυρίως δεν τρώω πρωτεΐνες και λίπη μαζί με υδατάνθρακες στο ίδιο πιάτο, π.χ. όχι κρέας με πατάτες ή ψωμί). Αν το γεύμα έχει κρέας ή ψάρι, το συνοδεύω με τυριά, σαλάτα και χόρτα (όχι ψωμί, πατάτες). Αν είναι υδατάνθρακας (πχ φακές, πατάτες κτλ) το συνδυάζω με σαλάτα και φρούτα.
Τρώω πολλά θαλασσινά (φρέσκα, άγρια) για το υψηλό DHA που έχουν, κρέας ελευθέρας βοσκής (κοτόπουλο, αρνί, κατσίκι) φρέσκο βούτυρο και αυγά ελευθέρας βοσκής. Προσέχω το υπερβολικό ψήσιμο (κάψιμο) των φαγητών.
Τρώω αντιοξειδωτικές τροφές (βατόμουρα, σμέουρα, σκόρδο, μπρόκολο κτλ) και τρόφιμα με προβιοτικά (κεφίρ, τουρσί χωρίς ξύδι κτλ). Τρώω ξηρούς καρπούς.
Κάνω σούπα με οστά από ζώα ελευθέρας βοσκής (ζωμός οστών - bone broth).
Μελετώ και χρησιμοποιώ τα βότανα για την κατάλληλη ένδειξη.
Καθαρίζω τον οργανισμό μου: Πίνω καθαρό νερό (χρησιμοποιώ πάντα φίλτρο νερού, πχ αυτό), τουλάχιστον 2 λίτρα τη μέρα και προαιρετικά μαγνητισμένο (πχ με τα αυτά τα μαγνητάκια).
Πίνω νερό πριν από κάθε γεύμα (4).
Καθαρίζω τακτικά τα δόντια μου, ιδανικά με Water Flosser (πχ αυτό) και οδοντόκρεμα με Tea Tree oil και χωρίς φθόριο (πχ αυτή). Ωστόσο αν εκλείψουν τελείως οι τοξίνες από τη διατροφή μου, αυτό δεν είναι απαραίτητο.
Αερίζω συχνά το σπίτι ή αφήνω ανοιχτό παράθυρο όποτε είναι δυνατόν (καθαρός αέρας πλούσιος σε ιόντα). Εναλλακτικά χρησιμοποιούμε καθαριστή (όχι ιονιστή) αέρα (πχ αυτή η αυτή τη συσκευή).
Βγαίνω στην εξοχή όσο συχνά μπορώ (καθαρός αέρας, αρνητικά
ιόντα, μαγνητικό πεδίο). Έχω επαφή με τη γη (γείωση - παρακάτω), ασχολούμαι όσο μπορώ με το χώμα (λήψη ιχνοστοιχείων από το δέρμα) και αφήνω τα παιδιά μου να λερωθούν με χώματα - δεν πλένω τα
χέρια μου με αντισηπτικά και δεν χρησιμοποιώ χλωρίνη στο σπίτι
(δημιουργεί αφύσικα στείρο περιβάλλον και ευνοεί την διάδοση
ασθενειών - 5, 6). Χρησιμοποιώ φυσικά υποκατάστατα
προϊόντων καθαρισμού (με ξύδι, σόδα κτλ), αποσμητικών
(σόδα, καθαρό οινόπνευμα) κτλ.
Η γείωση που αναφέραμε παραπάνω (ηλεκτρική επαφή με τη γη) είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για την υγεία μας - αποφόρτιση του σώματος. Η γη λειτουργεί σαν μία μεγάλη μπαταρία που εξισορροπεί την ενέργεια μας δίνοντας μας ελεύθερα ηλεκτρόνια (ευεργετικά) όταν περπατάμε ξυπόλυτοι στο χώμα/γρασίδι κτλ. Αυτό βοηθάει σε πλήθος παθήσεων από μείωση πόνων μέχρι επιτάχυνση επούλωσης ουλών, μείωση οξειδωτικού στρες κτλ (13). Δυστυχώς σήμερα είμαστε συνεχώς αποκομμένοι από τη γη λόγω των μονωμένων (πλαστικών) παπουτσιών και πατωμάτων.
Είναι λοιπόν σημαντικό όσο συχνά μπορώ να έχω επαφή με τη γη, δηλαδή να ακουμπάω σε αγώγιμο υλικό (χώμα, γρασίδι, βράχια, τσιμέντο, μέταλλο). Πχ ακουμπάω συχνά στο κάγκελο του μπαλκονιού, κάθομαι στο γρασίδι η σε τσιμεντένιο πεζούλι, βαδίζω ξυπόλυτος στην εξοχή η με ειδικά, αγώγιμα παπούτσια όπως αυτά. Στο σπίτι γείωση μπορώ να κάνω ακουμπώντας το καλοριφέρ η τις βρύσες
του σπιτιού (η πλένοντας τακτικά τα χέρια μου) αν και η γείωση στην εξοχή είναι πολύ πιο ευεργετική (καθαρότερο ηλεκτρικά περιβάλλον).
Αν πάσχω από αυτοάνοσο νόσημα (π.χ. ρευματοειδή αρθρίτιδα, θυρεοειδίτιδα Hashimoto κτλ.) ή αν έχω συμπτώματα που πιθανώς ανήκουν στο αυτοάνοσο φάσμα (π.χ. κόπωση, αλλεργίες, πεπτικά προβλήματα κτλ.) μπορώ να δοκιμάσω μία πιο περιοριστική δίαιτα τύπου AIP (πρωτόκολλο για αυτοάνοσα) που μειώνει τη φλεγμονή, αποκαθιστά την εντερική λειτουργία και μειώνει σημαντικά τα συμπτώματα των αυτοάνοσων παθήσεων (π.χ. μέθοδος Myers).
Κατά διαστήματα μειώνω τις τοξίνες (χημικές ουσίες, βαρέα μέταλλα κ.α.) που έχουν συσσωρευθεί στο σώμα μου με δίαιτα αποτοξίνωσης, π.χ. δίαιτα για αυτοάνοσα (παραπάνω), φρουτοθεραπεία, νηστεία μόνο με νερό ή και χωρίς νερό (ξηρασία), συστηματική σάουνα (εφίδρωση) η κάποιο σκεύασμα αποτοξίνωσης (π.χ. ζεόλιθος, χλωρέλλα, κόλιανδρος, σπιρουλίνα κτλ).
Συνιστώμενο σκεύασμα αποτοξίνωσης: ενυδατωμένος nano-ζεόλιθος “Advanced TRS” της Coseva.
3. Ηλεκτρομαγνητική βελτίωση (Φωτοχημεία) - μείωση επιβάρυνσης
Ο οργανισμός μας είναι ρυθμισμένος να δουλεύει με το ηλιακό φως!
Το ηλιακό φως είναι η πιο παρεξηγημένη θεραπευτική δύναμη στη φύση που με κατάλληλη χρήση είναι ότι πιο χρήσιμο και υγιεινό μπορούμε να κάνουμε!!
Δεν είναι μόνο η πολύτιμη βιταμίνη D που παράγεται στο δέρμα μας με το υπεριώδες φώς (UVB) του ήλιου. Το ηλιακό φώς απορροφάται απο το δέρμα και τα μάτια μας και ρυθμίζει μια σειρά πολύ σημαντικών διαδικασιών (φωτο-εμβιο-ρύθμιση/photobiomodulation)!
Το κάθε χρώμα έχει τη δική του βιολογική επίδραση:
Το μπλε χρώμα (πχ πρωινός ουρανός) φέρνει εγγρήγορση, διαύγεια και αύξηση αντίληψης/μνήμης, ταυτόχρονα όμως είναι σκληρό για τα κύτταρα του ματιού και του δέρματος (προκαλει οξειδωτικό στρες).
Το κόκκινο - υπέρυθρο είναι οι θεραπευτικές συχνότητες που χαλαρώνουν, μειώνουν την ένταση/στρες και επιδιορθώνουν τα κύτταρα μας (αύξηση μεταβολισμού - κυτταρική επούλωση)
Στη φύση, όταν υπάρχει μπλε, υπάρχει πάντα αντίστοιχη ένταση κόκκινου και υπέρυθρου που αποκαθιστούν τις βλάβες του μπλε φωτός. Αντίθετα, τα σύγχρονα φώτα (LED, φθορισμού) έχουν άφθονο μπλέ φώς (τοξικό) αλλά λίγο κόκκινο (και καθόλου υπέρυθρο) οπότε το οξειδωτικό στρές που προκαλούν δεν αντιρροπείται και προκαλεί σημαντικές βλάβες σε χρόνια χρήση…
Επιπλόν, το υπέρυθρο φώς του πρωινού ήλιου έχει μία ακόμη σημαντική λειτουργία: Ρυθμίζει και προετοιμάζει τα δερματικά κύτταρα (precondition), για να δεχτούν με ασφάλεια την υπεριώδη ακτινοβολία του μεσημεριού ώστε να παραχθεί βιταμίνη D χωρίς να προκληθεί έγκαυμα και χωρίς να χρειαζόμαστε τοξικά αντιηλιακά.
Η σημαντικότερη όμως επίδραση του ηλιακου φωτός είναι ότι αποτελεί το βασικό ρυθμιστή του βιολογικού μας ρολογιού (κιρκαδικος ρυθμός)! Μέσω υποδοχέων στο μάτι και στο δέρμα (νευροψίνη - μελανοψίνη), ο κύκλος του φωτός (ανατολή - δύση) συντονίζει το κεντρικό βιολογικό μας ρολόι (στον υπερχιασματικό πυρήνα του εγκεφάλου) που με τη σειρά του ρυθμίζει τις βασικότερες βιολογικές μας λειτουργίες (έκκριση ορμονών όπως μελατονίνη, ντοπαμίνη, κορτιζόλη κτλ 7,8)!
Υπό φυσιολογικές συνθήκες (παλιότερα) οι άνθρωποι ξυπνούσαν με την ανατολή, ήταν μεγάλο μέρος της μέρας έξω, στο φυσικό φως (που άλλαζε συνεχώς ένταση) και μετά τη δύση του ηλίου δεν είχαν καθόλου μπλε φως αλλά μόνο υπέρυθρο (από τη θερμότητα/ζέστη της μέρας) και θερμά φώτα (πχ φωτιά) οπότε το βιολογικό τους ρολόι έμενε καλά συντονισμένο.
Σήμερα μένουμε μεγάλο μέρος της μέρας σε φώτα σταθερής έντασης με κακό φάσμα (πολύ τοξικό μπλέ που κάνει ζημιά στα κύτταρα, 9), ενώ μετά τη δύση του ήλιου συνεχίζουμε να έχουμε έντονα φώτα (τηλεόραση, οθόνες, LED). Το μπλε φως αυτού του φωτισμού μετά τη δύση του ηλιου, πέρα απο το οξειδωτικό στρές στα κύτταρα, διαταρράσει σημαντικά το βιολογικό μας ρολόι (δίνει σήμα ότι είναι πρωί - αποσυντονισμός ρολογιου) κάνοντας μεγάλη ζημιά στη βιολογία μας!
Φαίνεται λοιπόν ότι ανεπαρκής έκθεση στον ήλιο η έκθεση σε λάθος φως σε λάθος ώρες (πχ. τεχνητά φώτα με κακό φάσμα και πολύ μπλε χρώμα) έχει πολύ αρνητικές συνέπειες για τη βιολογία και την υγεία μας (πλήθος χρόνιων παθήσεων φαίνεται να σχετίζονται με κακό φωτισμό - έλλειψη ήλιου)!
Περαιτέρω, η συνεχώς αυξανόμενη έκθεση μας σε τεχνητές ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες (πέραν του φυσικού φωτός) όπως πχ WiFi, ασύρματα τηλέφωνα κτλ έχει επιπλέον επιβαρυντική επιδραση στη βιολογία των κυττάρων μας, προκαλεί οξειδωτικό στρές στα μιτοχόνδρια μας και οδηγεί σε επιπλέον παθήσεις και νόσους (10-12).
Παρακάτω τα βήματα που ΠΡΕΠΕΙ σταδιακά να εφαρμόσουμε όλοι μας για να συγχρονίσουμε το βιολογικό μας ρολόι (κιρκαδικός ρυθμός) και ν αναστρέψουμε τη βλάβη που ο σύγχρονος τρόπος ζωής και φωτισμού προκαλεί στη βιολογία μας:
Βήματα:
Α. Περιληπτικά:
1. Κοιμάμαι, ξυπνάω και τρώω τις ίδιες ώρες κάθε μέρα !!
2. Το πρώτο φως που θα δώ το πρωί να είναι η ανατολή η το φως του ουρανού (όχι οθόνης, πχ κινητό), κάνοντας γείωση !!!
3. Κάνω “διαλείμματα ήλιου - έξω στο φυσικό φως” όλη την ημέρα (έστω 5’ λεπτά).
4. Αυξάνω την έκθεση μου στον ήλιο - σταδιακά και κυρίως τις πρωινές και βράδυνες ώρες (θεραπευτικό ερυθρό - υπέρυθρο).
5. Αλλάζω τους λαμπτήρες (από LED-CFL σε πυράκτωσης-αλογόνου!), προστατεύομαι απο το μπλέ φώς των οθονών των συσκευών (ειδικά φίλτρα και γυαλιά προστασίας).
6. Μετά τη δύση του ήλιου ΚΑΘΟΛΟΥ μπλε φως!! (Ειδικά γυαλιά προστασίας)
7. Απόλυτο σκοτάδι όταν κοιμόμαι (όχι λαμπάκι νυχτός)
8. Τρώω ίδιες ώρες ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ, πρώτο γεύμα μόλις ξυπνήσω και τελευταίο πριν τη δύση του ήλιου (όχι νύχτα).
9. Μειώνω την τεχνητή ακτινοβολία όσο μπορώ (κινητά, ασύρματα, Wifi κτλ: μείωση χρήσης και ακτινοβολίας στο ελάχιστο δυνατό) και κλείνω το ρεύμα στο δωμάτιο που κοιμόμαμαι το βράδυ!
10. Κάνω γείωση καθημερινά (ηλεκτρική επαφή με τη γη, πχ σε πεζούλια, βράχους, κάγκελα, ειδικά παπούτσια κ.α.).
Β. Αναλυτικά:
— Συντονίζω το βιολογικό μου ρολόι:
1. Κοιμάμαι, ξυπνάω και τρώω τις ίδιες ώρες κάθε μέρα!
Το βιολογικό ρολόι (κιρκαδικός ρυθμός) ρυθμίζεται κυρίως από το φως (ηλικακό) και το φαγητό και οι σταθερές ώρες ύπνου - έγερσης και φαγητού είναι βασικής σημασίας!! Το jet lag που νιώθουμε όταν ταξιδεύουμε σε άλλη χώρα είναι ακριβώς η απορρύθμιση του βιολογικού ρολογιού. Ας μην το κάνουμε στον εαυτό μας κάθε Σαββατοκύριακο (ξενύχτυ - ύπνος μέχρι αργά), γιατί παίρνει πολλές μέρες να επανέλθουμε μετά και δυσκολεύουμε πολύ το σύστημα μας!!
2. Ξυπνάω όσο νωρίτερα γίνεται (ιδανικά πριν την ανατολή) και οπωσδήποτε το πρώτο φως που βλέπω είναι του ήλιου, όχι το κινητό μου η το φως του δωματίου (ώστε να ξεκινήσει σωστά η ρύθμιση του κιρκαδικού ρυθμού καθώς το μπλε φως του πρωινού ήλιο μας ξυπνάει και δίνει ενέργεια για όλη τη μέρα) !!! Ιδανικά βγαίνω έξω (ταράτσα αν χρειάζεται) και βλέπω την ανατολή (όχι τον ήλιο απευθείας φυσικά) για όσο χρόνο μπορώ (5’ είναι αρκετά αλλά 20-30’ ακόμη καλύτερα).
Ταυτόχρονα είναι καλά να κάνω γείωση, δηλαδή να έχω ηλεκτρική επαφή με τη γη (παραπάνω, γείωση).
3. Βγαίνω στον ήλιο όσο συχνότερα γίνεται (αν η δουλειά μου δεν το επιτρέπει, έστω ολιγόλεπτα ‘’διαλείμματα ήλιου" όσο συχνά μπορώ όλη την ημέρα για να ρυθμίσω το ρολόι μου (να ξέρει ο εγέφαλος μου τι ώρα είναι) κάτι που δεν γίνεται ποτέ με τα φώτα εσωτερικού χώρου….
Αν μπορώ να είμαι έξω όλη την ημέρα (πχ διακοπές), παίρνω κατάλληλες προφυλάξεις (παρακάτω: 4. Αύξηση έκθεσης στον ήλιο).
Ακόμη είναι πολύ καλά αν μπορω να βλέπω και το ηλιοβασίλεμα!!
4. Αυξάνω την έκθεση στον ήλιο: Βγαίνω σε εξωτερικό χώρο με φυσικό φωτισμό (ήλιος) όσο περισσότερο μπορώ!!! Αν ο ήλιος είναι έντονος η είμαι ασυνήθιστος (πχ ανοιχτόχρωμο δέρμα), και στη σκιά είναι πολύ καλύτερα από ότι σε εσωτερικό χώρο με τεχνητά φώτα. Αν η δουλειά μου είναι σε εσωτερικό χώρο, κάνω όσα περισσότερα ‘’διαλείμματα ήλιου’’ μπορώ. Έστω και 5’ κάθε ώρα η δίωρο είναι πολύ καλύτερα από το
τίποτα (πχ τρώω στο μπαλκόνι κτλ) γιατί δίνουν στο βιολογικό μου ρολόι σήμα για το τι ώρα είναι και το διατηρώ συντονισμένο.
Αν έχω τη δυνατότητα για άφθονη έκθεση (πχ διακοπές), δεν κάνω υπερβολές! Είναι σημαντικό αν δεν έχω συνηθήσει, να αυξήσω ΣΤΑΔΙΑΚΑ την έκθεση μου (κάθε μέρα και λίγο περισσότερο) και ακούγοντας το σώμα μου (μένω στον ήλιο όσο νιώθω ευχάριστα - αλλιώς πάω αμέσως σε σκιά)!! Ξεκινάω οπωσδήποτε από τις πρώτες πρωινές ώρες (βγαίνω έξω στον ήλιο) καθώς η άφθονη υπέρυθρη ακτινοβολία προετοιμάζει το δέρμα μου (precondition) για την πιο επιβαρυντική - αλλά και χρήσιμη για την παραγωγή βιταμίνης D, υπεριώδη ακτινοβολία του μεσημεριού
Επίσης, έκθεση ξανά το βράδυ πριν τη δύση του ήλιου δίνει επιπλέον υπέρυθρη στο δέρμα μας που επουλώνει την οποία προσωρινή ζημιά έχει προκαλέσει ο μεσημεριανός ήλιος (η τα μπλε φώτα εσωτερικού χώρου). Με σταδιακή έκθεση και κυρίως έκθεση τις πρωινές και βράδυνες ώρες, δεν χρειαζόμαστε αντιηλιακά (που έχουν τοξικά χημικά). Εννοείται ότι ακούμε το σώμα μας και στην αρχή τουλάχιστον περιορίζουμε την έκθεση μας τις μεσημεριανές ώρες η χρησιμοποιούμε καπέλο, βρισκόμαστε στη σκιά κτλ. Χρησιμοποιούμε τον ήλιο σωστά για μέγιστο όφελος!
Μπορούμε για θεραπεία των ματιών να κοιτάμε και για λίγα λεπτά προς τον ήλιο, πάντα όμως με κλειστά βλέφαρα!
Αν δεν έχουμε δυνατότητα επαρκούς έκθεσης στον ήλιο (πολύωρη εργασία σε κλειστό χώρο με τεχνητά φώτα) είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ μια συσκευή αναπλήρωσης ερυθρών και υπέρυθρων ακτίνων (καθώς όπως αναφέραμε τα τεχνητά φώτα έχουν υπερβολικό μπλε και το κόκκινο αντιρροπεί τη ζημιά του μπλε). Υπάρχουν συσκευές ερυθρού - υπέρυθρου με LED που με σωστή χρήση επιδιορθώνουν τις βλάβες του μπλέ φωτός, ενώ εδώ οδηγίες για αποτελεσματική θεραπεία με λάμπα υπερύθρων (και συμπληρωματικά με μαγνήτη - laser). Ο χρόνος χρήσης των συσκευών αυτών πρέπει να ρυθμίζεται με προσοχή και σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης τους (γιατί ενώ η σύντομη χρήση τους είναι ευεργετική, η υπερβολική μπορεί να φέρει αντίθετα αποτελέσματα.
Eναλλακτικά χρησιμοποιούμε ένα θερμαινόμενο στρώμα με κεραμικά που επίσης εκπέμπει υπέρυθρες (μακρών κυμάτων), καθώς και ήπιο μαγνητικό πεδίο και αρνητικά ιόντα.
Περισσότερα στον σχετικό οδηγό.
5. Αλλάζω τους λαμπτήρες, ρυθμίζω τις οθόνες, κτλ: Οι μόνες λάμπες που εκπέμπουν ασφαλές φάσμα (πλούσιο σε θεραπευτικό κόκκινο και υπέρυθρο οπως του ηλίου) είναι οι πυράκτωσης και οι αλογόνου: Αντικαθιστώ όλες τις LED και φθορισμού (που δεν έχουν καθόλου υπέρυθρο) με πυράκτωσης η αλογόνου!!
Αν αυτό δεν είναι δυνατόν (πχ σωλήνες φθορισμού που δεν αντικαθίστανται με πυράκτωσης), βάζω τουλάχιστον Θερμές LED η φθορισμού (οι ψυχρές είναι οι χειρότερες γιατί έχουν περισσότερο
στρεσσογόνο μπλέ) και ιδανικά βάζω και μία πυράκτωσης η αλογόνου κάπου κοντά ώστε να εξισορροπείται το φάσμα!
Όσες δεν μπορούμε να αντικαταστήσουμε, τις καλύπτουμε με κίτρινη ζελατίνα που κόβει το υπερβολικό μπλε - πχ αυτή, ελεγμένη με φασματοσκόπιο, δουλεύει πολύ καλά. Αυτό το κάνουμε για την τηλεόραση (LED), οθόνη υπολογιστή, κινητό κτλ!!! Ειδικά για τον υπολογιστή και το κινητό υπάρχουν και προγράμματα που κάνουν το ίδιο χωρίς τη μεμβράνη (f.lux, Twilight). Aκόμη, στα κινητά/tablet ενεργοποιούμε τα φίλτρα ''reading mode'' και ''eye comfort'' που έχουν οι συσκευές απο μόνες τους.
Ωστόσο το κίτρινο φίλτρο είναι ασφαλέστερο + κάποια λάμπα πυράκτωσης κοντά για αντιρρόπηση - θεραπεία!
Αν θέλουμε τον καλύτερο δυνατό φωτισμό (πχ για το διάβασμα των παιδιών), χρησιμοποιούμε λαμπτήρα πυράκτωσης με συνεχές ρεύμα. Έτσι έχουμε άριστο, πλήρες φάσμα σαν το ηλιακό και με το συνεχές φάσμα δεν έχουμε καθόλου flicker και Dirty Electricity (παρακάτω). Ένας απλός τρόπος για να το κάνουμε είναι να χρησιμοποιήσουμε μία λάμπα πυράκτωσης 12v σε ανάλογο φωτιστικό γραφείου (Ε27 σ' αυτή την περίπτωση) και να συνδέσουμε τον αντίστοιχο μετασχηματιστή (σωστά Volt και Watt). θα χρειαστεί να κόψουμε και να συνδέσουμε το καλώδιο του μετασχηματιστή με αυτό του φωτιστικόυ αλλά έιναι σχετικά εύκολο και θα έχουμε τον ιδανικό φωτισμό και με ρύθμιση έντασης φωτισμού!
Όταν είμαστε έξω σε χώρο με κακό φωτισμό που δεν μπορούμε να ελέγξουμε (πχ Σουπερμάρκετ), χρησιμοποιούμε γυαλιά προστασίας από το μπλε φως, πχ αυτά και καλύπτουμε το σώμα μας όσο περισσότερο μπορούμε (ειδικά το θυρεοειδή που επηρεάζεται έντονα αρνητικά από το μπλε φώς)!
Με τα φώτα, πέρα από το φάσμα, υπάρχουν και δύο ακόμη θέματα, το flickering και το Dirty Electricity. Όταν το φως είναι με εναλασσόμενο ρεύμα (όπως στα σπίτια μας), το φως αναβοσβήνει 50 φορές το δευτερόλεπτο (flicker) κουράζοντας και στρεσσάροντας τα μάτια και τον εγκέφαλο μας. Οι πυράκτωσης έχουν πολύ λιγο flicker (γιατί αργούν να ανταποκριθουν στις αλλαγές) αλλά οι LED και φθορισμού μπορεί να είναι τραγικές. Ειδικά αν υπάρχει Dimmer το Flicker είναι πολύ έντονο και πολύ επιβαρυντικό!
Αν έχουμε LED η φθορισμού που δεν μπορουμε να αντικαταστήσουμε με πυράκτωσης, ελέγχουμε το flicker με αυτή την εφαρμογή και αλλάζουμε τη λάμπα αν χρειαστεί.
Το Dirty Electricity αφορά στη δημιουργία χαοτικών αρμονικών συχνοτήτων πάνω στη βασική συχνότητα (50hz) του ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτό προκαλείται κυρίως απο ηλεκτρονικές συσκευές (υπολογιστές, λάμπες LED και φθορισμού) και επιβαρύνει ιδιαίτερα την ακτινοβολία χαμηλών συχνοτήτων (ELF) που ούτως η άλλως δημιουργείται σε χώρους με εναλασσόμενο ρεύμα.
Γενικά οι λαμπτήρες πυράκτωσης - αλογόνου δεν προκαλούν dirty Electricity ενώ οι LED - φθορισμού μπορεί να προκαλούν απο μέτριο εώς πολύ έντονο DE. Υπάρχουν συσκευές ελέγχου για Dirty Electricity οπως αυτή που μας επιτρέπει να εντοπίσουμε (και να πετάξουμε) τις επιβαρυντικές λάμπες. Ωστόσο επειδή πάντα υπάρχει Dirty Electricity στα σύγχρονα σπίτα, η απλουστερη λυση είναι ένα η δύο φίλτρα (που μπαίνουν σε πρίζες του σπιτιού μας) και μειώνουν το φαινόμενο στο ελάχιστο.
6. Μετά τη δύση του ήλιου και κυρίως 2 ώρες πριν κοιμηθώ χρησιμοποιώ γυαλιά πλήρους κατάργησης του μπλε φωτός όπως αυτά , αυτά, (η αυτά τα clip-on αν φοράω γυαλιά οράσεως). Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό βήμα!!! Ο λόγος είναι ότι όπως αναφέραμε παραπάνω, το μπλε φως στη διάρκεια της μέρας έχει θετικές αλλά και αρνητικές συνέπειες (αύξηση εγρήγορσης αλλά και ζημιά - στρες στο μάτι και τα μιτοχόνδρια). Τη νύχτα όμως είναι μόνο επιβαρυντικό σε βαθμό τοξικότητας, καθώς δίνει σήμα ότι είναι μέρα, διαταράσσει σημαντικά το βιολογικό ρολόι και σταματάει την παραγωγή μελατονίνης (κακός ύπνος, όχι επούλωση του στρες της ημέρας κτλ). Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό μετά τη δύση και ως την ανατολή (και το πρωί αν ξυπνήσω νωρίς) να φοράω πάντα τα κόκκινα/πορτοκαλί γυαλιά μου!!!!!
7. Απόλυτο σκοτάδι στο δωμάτιο που κοιμάμαι!!! Επίσης πολύ σημαντικό αλλά και συνήθως πολύ εύκολο βήμα!! Ακόμη και ένα φωτάκι νυχτός είναι ικανό να χαλάσει την ποιότητα του ύπνου μας (καταστολή παραγωγής μελατονίνης). Αν δεν μπορούμε να έχουμε απόλυτο σκοτάδι, χρησιμοποιούμε μάσκα ύπνου! Αν πρέπει να σηκωθούμε τη νύχτα (πχ για WC), χρησιμοποιούμε φακό ή άλλο φώς καλυμμένο με κόκκινη ζαλατίνα (καθόλου μπλέ), πχ αυτή, ελεγμένη με φασματοσκόπιο.
8. Τρώω τις ίδιες ώρες κάθε μέρα χωρίς αποκλίσεις! Όπως αναφέραμε και στο κεφάλαιο βιοχημείας, το φαγητό είναι ο δεύτερος ρυθμιστής του κιρκαδικού ρυθμού εκτός του φωτός. Πέρα από τη σταθερή ώρα φαγητού (και το ΣΚ!!), είναι σημαντικές και οι ώρες: Πρώτο γεύμα σύντομα μετά το ξύπνημα ώστε να συντονιστεί η έναρξη της μέρας στο μάτι και το έντερο (πχ αν ξυπνήσουμε στις 07:00 για την ανατολή, να φάμε πρωινό ως τις 07:30), όχι πολλά σνακ στο ενδιάμεσο και το τελευταίο γεύμα της ημέρας ιδανικά μέχρι 10 ώρες
αργότερα (πχ 17:30 στο παραπάνω παράδειγμα). Σίγουρα πάντως όχι μετά τη δύση του ήλιου γιατί όπως το μπλε φως, και το φαγητό δίνει σήμα ότι είναι μέρα!!! Ακόμη, το τελευταίο γεύμα της ημέρα, τουλάχιστον 3 ώρες πριν τον ύπνο!
— Μειώνω την ακτινοβολία:
9. Μειώνω την τεχνητή ακτινοβολία (EMF - πχ κινητά, Wifi, ασύρματα, χαμηλής συχνότητας, ραδιενέργεια): H μόνη ακτινοβολία που είναι συμβατή με τη βιολογία μας είναι η φυσική ακτινοβολία του ήλιου.
Η τεχνητή έχει φανεί ότι σχετίζεται με πλήθος προβλημάτων υγείας (10-12).
Μειώνουμε όσο μπορούμε τις πηγές μη φυσικής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας:
Β. Ρούτερ: το βάζουμε όσο πιο μακρυά γίνεται από το χώρο που καθόμαστε και το KΛΕΙΝΟΥΜΕ πάντα το βράδυ!!
Γ. Κινητά τηλέφωνα: Περιορίζουμε τη χρήση τους. Όταν χρησιμοποιούμε Wifi η δεδομένα κινητού (πχ σερφάρισμα στο ίντερνετ με το κινητό μας) είναι σαν να κρατάμε ένα Router στο χέρι μας, η ακτινοβολία έιναι πολύ υψηλή!!
Κλείνουμε πάντα ότι δεν χρειαζόμαστε (δεδομένα κινητού, Wifi, Bluetooth, Hotspot κτλ). Τη στιγμή που καλούμε απομακρύνουμε το κινητό από το σώμα μας (είναι η στιγμή που εκπέμπει πολύ έντονο σήμα). Μιλάμε μόνο με ανοιχτή ακρόαση η ακουστικά, όχι στο αυτί μας! Δεν το έχουμε ποτέ πάνω μας - το ακουμπάμε πάντα δίπλα, όπου βρισκόμαστε.
Το βράδυ το βάζουμε σε λειτουργία πτήσης - και όταν το βγάζουμε από τη λειτουργία πτήσης το κρατάμε για 1 λεπτό μακρυά μας (το πρώτο σήμα που εκπέμπει είναι πολύ δυνατό). Αν χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε δεδομένα η Wifi το κρατάμε μακρυά απο το σώμα μας η χρησιμοποιούμε ποδιά ακτινοπροστασίας (κάνει και μία οποιαδήποτε επιφάνεια αλουμινίου, πχ ένα αντιολισθητικό αλουμινίου η μία ισοθερμική τσάντα αλουμινίου)
Δ. Υπολογιστές/Laptop/Tablet. Κλείνουμε το Wifi οταν δεν το χρειαζόμαστε η συνδεόμαστε με καλώδιο (Ethernet).
Οταν δουλεύουμε ΔΕΝ εχουμε το φορτιστή συνδεδεμένο! (Κατά τη φόρτιση εκπέμπεται υψηλή ακτινοβολία χαμηλής συχνότητας ELF).
Ε. Εκτυπωτές και παιχνιδομηχανές (πχ PS, X-Box κτλ) εκπέμπουν συνεχώς υψηλό σήμα Wifi. Βγάζουμε το καλώδιο της συσκευής οταν δεν τη χρησιμοποιουμε η απενεργοποιουμε το Wifi από τις ρυθμίσεις (καποιοι εκτυπωτές έχουν Wifi Direct και εκπέμπουν συνεχώς χωρίς καμία ένδειξη στην οθόνη).
ΣΤ. Πορτατίφ, ηλεκτρικό ξυπνητήρι κτλ. Πολλές από τις συσκευές αυτές εκπέμπουν έντονη ακτινοβολία ELF (χαμηλής συχνότητας). Τις έχουμε σε όσο μεγαλύτερη απόσταση γίνεται και τις βγάζουμε απο την πρίζα οποτε δεν τις χρειαζόμαστε. Για ασφάλεια ελέγχουμε το χώρο με ένα απλό ανέπαφο ανιχνευτικό τάσης ώστε να δούμε ότι ο χώρος δουλειάς και ύπνου είναι καθαρός (συχνά ELF εκπέμπεται και απο τοίχους αν υπάρχει κακή καλωδίωση, μπορούμε να ελέγξουμε και γι’ αυτό).
Ζ. Το βράδυ κλείνουμε το ρεύμα στο δωμάτιο που κοιμόμαστε για να δώσουμε χρόνο στο σώμα μας να ξεκουραστεί από ακτινοβολία χαμηλης συχνότητας (ELF) που είναι χειρότερη άν έχουμε πολλές ηλεκτρονικές συσκευές (Dirty Electricity). Η ακτινοβολία αυτή παράγεται ακριβώς από το εναλλασόμενο ρεύμα στο χώρο μας και προκαλεί στο σώμα μας επαγόμενο πεδίο της ίδιας συχνότητας που είναι επιναρυντικό για τη βιολογία μας (10). Βρίσκουμε στον πίνακα το διακόπτη που κλείνει το ρεύμα στο υπνοδωμάτιο μας και απλά τον κατεβάζουμε. Αν τυχόν κλεινει και κάτι σημαντικό (όπως ψυγείο, θέρμανση κτλ), θα χρειαστεί να καλέσουμε ηλεκτρολόγο να τραβήξει άλλη γραμμή και να απομονώσει το διακόπτη του δωματίου μας.
Θ. Αν θέλουμε να κάνουμε ότι καλύτερο γίνεται, μπορούμε να καταργήσουμε
την ακτινοβολία στο χώρο μας σχεδόν τελείως καταργώντας το Wifi του
σπιτιού και εγκαθιστώντας ενσύρματο δίκτυο . Συνδέουμε όλες τις συσκευές (laptop, tablet και κινητά) με καλώδιο ethernet και όχι με Wifi.
Οδηγίες:
1. Βάζουμε καλώδιο ethernet ως το μέρος που καθόμαστε συχνά κι συνδέουμε ένα Switch.
2. Εχουμε δίπλα (πχ σε χαρτοσακούλα) διάφορα καλώδια ethernet (1, 2 μέτρα κτλ) και οποίος στην οικογένεια θέλει να συνδεθεί (iPad, κινητο κτλ), παίρνει καλώδιο και συνδέεται
Η. Το καλύτερο είναι να αγοράσουμε ένα μετρητή ακτινοβολίας όπως αυτός και να ελέγχουμε τακτικά το χώρο μας. Έτσι θα κάνουμε πιο σωστές αλλαγές και βελτιώσεις βάση των μετρήσεων. Υπάρχουν και εταιρίες όπως η Home Biology που μπορουν να κάνουν τις μετρήσεις για μάς.
3. Για σύνδεση με υπολογιστή, απευθείας με το καλώδιο.
4. Για laptop με αντάπτορα USB to Ethernet. (κάνει και για Mac Books (δεν χρειάζεται ο ακριβός της Apple).
5. Γι σύνδεση σε κινητά (με USB C), επιπλέον αντάπτορας σε USB C
6. Για iPad επιπλόν αντάπτορας σε lightning.
10. Κάνω γείωση καθημερινά (ηλεκτρική επαφή με τη γη, πχ σε πεζούλια, βράχους, κάγκελα, ειδικά παπούτσια κ.α.).
Περισσότερα στο τέλος του παραπάνω κεφαλαίου (βιοχημεία): γείωση.
4. Ψυχοσυναισθηματική βελτίωση - μείωση επιβάρυνσης
Τα αρνητικά συναισθήματα (θυμός, φόβος, άγχος, απελπισία κτλ) έχει φανεί ότι επιδρούν αρνητικά στην βιολογία μας επιδεινώνοντας υπάρχοντα προβλήματα υγείας και δημιουργώντας νέα (καρδιολογικά, ανοσολογικά κτλ. - 16, 17). Αυτό συμβαίνει τόσο μέσω κλασικών μηχανισμών (ορμόνες στρες) όσο και μέσω ενός ψυχολογικού ''τρικ'' του εγκεφάλου (TMS) και με τη μεσολάβηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος (μυοσκελετικοί πόνοι, γαστρεντερικά προβλήματα κ.α.).
Αντίθετα η ηρεμία και τα θετικά συναισθήματα (χαρά, αγάπη, συγχώρεση) θεραπεύουν η βοηθούν στην θεραπεία πλήθους ασθενειών.
Βήματα:
Ηρεμώ: Φροντίζω να διατηρώ την ηρεμία μου σε όλες τις περιπτώσεις ακόμη και στα δύσκολα (οδηγός) και να δίνω χρόνο στον εαυτό μου. Εξασκούμαι να σταματάω τις σκέψεις μου, να χαίρομαι την κάθε στιγμή και να νιώθω το σώμα μου (παραπάνω οδηγός) όσο συχνότερα μπορώ, κάτι ιδιαίτερα θεραπευτικό.
Ζω την κάθε μου στιγμή και δεν αναλώνομαι σε επαναλαμβανόμενες, άχρηστες σκέψεις. Όταν αυτό που ζω είναι ευχάριστο, χαίρομαι και το απολαμβάνω ενώ αν είναι δύσκολο απλά αποδέχομαι με ηρεμία την κάθε πρόκληση και την αντιμετωπίζω όσο καλύτερα μπορώ.
Χαίρομαι τη ζωή:
Είναι πολύ σημαντικό να περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας χαρούμενοι και με θετικά συναισθήματα γιατί αυτό έχει φανεί ότι βελτιώνει σημαντικά την υγεία μας! Ωστόσο οι άνθρωποι έχουμε γενικά την τάση να εστιάζουμε στα προβλήματα και όχι στα ευχάριστα πράγματα της ζωής μας. Μπορεί να έχουμε ένα μόνο πρόβλημα και ωστόσο να ασχολούμαστε όλη τη μέρα με αυτό και σ' αυτό να γυρίζει συνέχεια στο μυαλό μας, αντί να
χαιρόμαστε για όλα τα υπόλοιπα που πάνε καλά στη ζωή μας!
Αντίθετα, τα πολλά θετικά τις ζωής μας τα εκτιμούμε μόνο όταν τα χάσουμε (πχ αν χάσουμε ένα χέρι, τότε καταλαβαίνουμε πόσο τυχεροί είμασταν που είχαμε και τα δύο τόσο καιρό).
Μία λοιπόν πολύ καλή πρακτική και άσκηση με μεγάλα ωφέλη για την υγεία είναι η εξής:
Κάθε μέρα, πχ κάθε πρωί, να αφιερώνουμε λίγο χρόνο και να απαριθμούμε όλα όσα πηγαίνουν καλά στη δική μας ζωή, δηλ όλες τις δωρεές του Θεού που συνήθως δεν προσέχουμε και να ευχαριστούμε το θεό την καθεμία!
Για παράδειγμα σκεφτόμαστε τα παρακάτω, νιώθουμε ευγνωμοσύνη και χαιρόμαστε για όσα από αυτά ισχύουν για μας:
-
Είμαι ζωντανός και σήμερα!
-
Βλέπω τον κόσμο γύρω μου, δεν είμαι τυφλός!
-
Ακούω, οπότε μπορώ να επικοινωνώ, να απολαμβάνω μουσική κτλ!
-
Γεύομαι και μυρίζω, οπότε μπορώ να απολαμβάνω το φαγητό μου!
-
Έχω δύο χέρια και δύο πόδια για να εξυπηρετούμαι!
-
Έχω φαγητό και σήμερα!
-
Έχω σπίτι για να μείνω, έχω υπολογιστή (όπου διαβάζω αυτό το κείμενο), έχω τόσα άλλα πράγματα!
-
Έχω ανθρώπους να αγαπώ και να με αγαπάνε (γονείς, οικογένεια, φίλους)!
-
Μπορώ να κινούμαι ελεύθερα, πχ να βγω μια βόλτα ή να πάω ένα μικρό ταξίδι, κτλ!
Θα δούμε ότι αν πραγματικά νιώσουμε ευγνωμοσύνη για ότι έχουμε, αμέσως θα αισθανθούμε πολύ καλύτερα και πολύ πιο χαρούμενοι! Γιατί να περιμένουμε να χάσουμε κάτι (πχ τα μάτια μας) για να τα εκτιμήσουμε?
Ας τα χαιρόμαστε κάθε μέρα!
Μία δεύτερη εξίσου αποτελεσματική άσκηση είναι η παρακάτω:
Κάνω λίστα με ότι μου αρέσει να κάνω (είτε χειρόγραφη είτε ηχογράφηση, πχ στο κινητό μου) και την ακούω καθημερινά.
Για παράδειγμα μπορώ να γράψω ή να πω:
-
Μου αρέσει πολύ να ξυπνάω πρωί και να κατεβαίνω για τρέξιμο στην παραλία με την πρωινή δροσιά και να βλέπω τον ήλιο να ανατέλλει στη θάλασσα.
-
Μου αρέσει πολύ να είναι σε καφέ με καλούς φίλους και να πίνω μία ζεστή σοκολάτα!
-
Μου αρέσει πολύ να χαλαρώνω στην πολυθρόνα και να διαβάζω ένα καλό διήγημα!
-
Μου αρέσει πολύ να περπατώ σε όμορφο πάρκο με συντριβάνια και λουλούδια και χαρούμενο κόσμο γύρω μου. Κτλ, κτλ - ότι άλλο μας αρέσει να κάνουμε!
Θα διαπιστώσουμε ότι όταν ακούμε η διαβάζουμε τα παραπάνω
(πχ καθημερινά), η διάθεση μας ανεβαίνει και νιώθουμε σχεδόν σαν να τα κάνουμε όλα αυτά! Ειδικά αν είμαστε στεναχωρημένοι, αυτή και μόνο η άσκηση (όπως και η προηγούμενη) αρκεί για να μας αλλάξει τη διάθεση προς το καλύτερο!
Ακόμη, κάνοντας τις παραπάνω δύο ασκήσεις, θα αρχίσουμε σταδιακά να χαιρόμαστε και να απολαμβάνουμε πράγματα της καθημερινότητας που πριν μας φαινόταν απλά ρουτίνα!
Γινόμαστε ταυτόχρονα πιο ευγνώμονες και πιο χαρουμενοι!
Ένα ακόμη πολύ σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της ψυχολογίας, ίσως το σημαντικότερο από όλα, είναι να έχουμε φίλους, και να ανήκουμε σε ομάδες - να μην είμαστε μόνοι!
Παλιότερα οι άνθρωποι είχαν μεγάλες οικογένειες και παρέες στη γειτονιά τους, βρισκόταν τα βράδια όλοι μαζί, συζητούσαν, χαλάρωναν και νιώθαν μέλη της τοπικής ομάδας-κοινωνίας. Σήμερα απομακρυνθήκαμε από όλους και έχουμε κυρίως ψηφιακούς φίλους και ομάδες (Facebook, Instagram κτλ).
Ωστόσο οι ομάδες αυτές δεν καλύπτουν την ανάγκη μας για αληθινή φιλία - ομάδα, καθώς από τη φύση τους είναι ψεύτικες.
Ο καθένας κοινοποιεί μόνο τις επιτυχίες και τις ωραίες στιγμές του (ταξίδια, βόλτες) και όχι τα προβλήματα και τις δυσκολίες του - που αυτά πρέπει να μοιράζονται οι φίλοι και οι αληθινές ομάδες υποστήριξης ώστε να τα αντιμετωπίζουν όλοι καλύτερα.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό ο καθένας να προσπαθήσει αν δεν έχει ήδη κοντινούς, αληθινούς φίλους με τους οποίους να βρίσκεται συχνά, να ενταχθεί σε ομάδες υποστήριξης η άλλη ομάδα που δίνει προσωπική επαφή και όχι ηλεκτρονική.
Αυτό από μόνο του έχει φανεί ότι αυξάνει σημαντικά το προσδόκιμο επιβίωσης και βελτιώνει σημαντικά την υγεία!
Εφαρμόζοντας τα παραπάνω, γινόμαστε σταδιακά πιο χαρούμενοι, αισιόδοξοι και ευγνώμονες άνθρωποι, επηρεάζοντας θετικά και τους γύρω μας.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να καλλιεργήσουμε και την συγχώρεση, καθώς μαζί με την ευγνωμοσύνη και την αγάπη, είναι από τα πιο θεραπευτικά συναισθήματα:
-
Αφιερώνω χρόνο στο να ανιχνεύσω τα συναισθήματα μου: μήπως έχω θυμό η έχθρα για κάποιον η κάτι που μου έκανε?
-
Αν ναι, τον συγχωρώ από την καρδιά μου και νιώθω αμέσως την χαρά που δίνει η συγχώρεση!
Κάνοντας όλα τα παραπάνω, η ζωή μου γίνεται όλο και πιο όμορφη, πιο γεμάτη και χαρούμενη!
Μαθαίνοντας να χαίρομαι την κάθε στιγμή και να είμαι ευγνώμων για όλα όσα έχω, πέρα από σωματική υγεία και μακροζωία κερδίζω και σε ποιότητα ζωής και ψυχική υγεία και χαρά!
Mόσχος Δημήτριος, Ορθοπαιδικός
Απρίλιος 2021, Θεσσαλονίκη
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
1. https://www.nhs.uk/live-well/exercise/exercise-health-benefits/
2. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/cre2.136
3. https://learn.genetics.utah.edu/content/microbiome/disease/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19661958
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25838260
6. https://www.webmd.com/lung/copd/news/20170912/regular-use-of-bleach-linked-to-copd
7. https://en.wikipedia.org/wiki/Light_effects_on_circadian_rhythm
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2717723/
9. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/blue-light-has-a-dark-side
10. http://www.ampere-lab.fr/IMG/pdf/Hoang_scorretti_Compumag07_PB5-13.pdf
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2965855/
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19278839
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4378297/
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4661648/
16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2568977/
17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4267914/
* Ακόμη δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους παράγοντες της ανάπτυξης μας (συνθήκες κύησης, γέννησης και γαλουχίας μας πχ καισαρική τομή έναντι φυσιολογικού τοκετού, μητρικός θηλασμός κ.α.).