ΜΟΣΧΟΣ Α. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Εξειδικευθείς στη μέθοδο Ilizarov
Τηλέφωνο επικοινωνίας : 2316 008 908
Είναι η γιόγκα ασφαλής?
Ασκήσεις της γιόγκα - ασφαλείς η όχι?
Κατ' αρχήν αναφερόμαστε στις ασκήσεις της γιόγκα και όχι στην συνολική πρακτική της γιόγκα η οποία αποτελεί πνευματική πρακτική του Ινδουισμού. Η σύντομη απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι πως όχι (1). Κι αυτό γιατί μπορεί η γιόγκα ως άσκηση να έχει όντως ευεργετικά αποτελέσματα σε πολλά προβλήματα υγείας - και είναι αποδεδειγμένο ότι όντως έχει (2), ωστόσο κρύβει ορισμένους κινδύνους και αν δεν προσέξουμε μπορεί να προκαλέσει ή ίδια προβλήματα υγείας. Ο λόγος είναι ότι οι ασκήσεις της γιόγκα περιλαμβάνουν ιδιαίτερα έντονες και παρατεταμένες διατάσεις, σε στάσεις πέραν των ανατομικών ορίων κίνησης του ανθρώπινου σώματος. Και το πρόβλημα με τις έντονες, παρατεταμένες διατάσεις έχει πολλές πτυχές. Αφ' ενός φαίνεται ότι οι διατάσεις γενικά δεν είναι τόσο ευεργετικές όσο πιστεύαμε παλιότερα - ιδιαίτερα προ της άσκησης (3) - και η τάση σήμερα είναι να γίνονται δυναμικές διατάσεις (Dynamic Stretching) δηλ σύντομη εναλλαγή διατάσεων και όχι να μένουμε πολλή ώρα στην ίδια διάταση. Αφ' έτερου δεν έχουν όλοι την ίδια ευλυγισία και ελαστικότητα - υπάρχουν τεράστιες διαφορές τόσο ιδιοσυγκρασικές όσο και φυλετικές.
Οι Ινδοί που σχεδίασαν τη γιόγκα συνηθίζουν να κάθονται οκλαδόν και να κάνουν έντονη κάμψη στα ισχία τους με αποτέλεσμα πολλές στάσεις της γιόγκα είναι φυσικές για την βιολογία τους. Ωστόσο για μας που από καθιστική ζωή και
περιορισμένη κινητικότητα προσπαθούμε να πάρουμε και να διατηρήσουμε έντονες διατάσεις (στα πλαίσια μιας τάξης γιόγκα) συχνά καταλήγουμε να κακοποιούμε τις αρθρώσεις και τη σπονδυλική μας στήλη και να οδηγούμαστε σε αρθρίτιδα και άλλα προβλήματα (4).
Ακόμη και στάσεις που εκ πρώτης όψης μοιάζουν ακίνδυνες, όταν γίνονται παρατεταμένα μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα όπως για παράδειγμα το 'Yoga foot drop'', δηλ παράλυση του περονιαίου νεύρου λόγω παρατεταμένης στάσης σε γονατιστή θέση/στάση Yoga (5) η θλάσεις/ρήξεις τενόντων σε παρατεταμένες, υπερβολικές διατάσεις όπως των οπίσθιων μηριαίων (1).
Τί μπορούμε λοιπόν να κάνουμε ώστε να γυμναστούμε με ασφάλεια κερδίζοντας τα ωφέλη και αποφεύγοντας τους κινδύνους της υπερβολικής διάτασης/καταπόνησης?
Ακολουθούμε τους παρακάτω κανόνες:
- Προχωρούμε σταδιακά και ακούμε το σώμα μας. Αν μια στάση μας δυσκολεύει ιδιαίτερα δεν την κάνουμε και κυρίως δεν την κρατάμε παρατεταμένα - απλά το σώμα μας δεν είναι έτοιμο ακόμη.
- Αποφεύγουμε έντονη κάμψη και πίεση στον αυχένα (πχ στάση κερί η στήριξη στο κεφάλι) και έντονη έκταση στην μέση - οι αντίθετες κινήσεις είναι οκ αλλά και πάλι στα καλά ανεκτά για μας όρια.
- Αποφεύγουμε τις δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας στο ένα πόδι αν έχουμε θέμα με ισχία η γόνατα.
- Δεν μένουμε παρατεταμένα σε στάση που δεν έχουμε συνηθίσει (πχ οκλαδόν και πλάγια διάταση κορμού ταυτόχρονα).
- Κάνουμε τις έντονες διατάσεις μόνο σε καλά ανεκτά για μας όρια και δεν τις κρατάμε πολύ - ιδανικά λίγα μόνο δευτερόλεπτα.
- Παρακάτω ενδεικτικοί πίνακες με τις ασκήσεις που καλά είναι να αποφεύγονται αν θέλουμε να είμαστε ασφαλείς - ωστόσο καθώς η εμπειρία μας αυξάνεται μπορούμε σταδιακά να μείνουμε σε αρκετές από τις παρακάτω θέσεις - πάντα ακούγοντας το σώμα μας:
